Prof. Dr. Sıtkı Göksu
Yapay Zeka
Yapay zekâ, idealleştirilmiş bir perspektife göre, insan zekâsının özgü yüksek bilişsel fonksiyonları veya otonom davranışları sergileyen bir yapay işletim sistemidir. Bu sistem, algılama, öğrenme, çoğul kavramları bağlama, düşünme, fikir yürütme (belirtme), sorun çözme, iletişim kurma ve karar verme gibi yeteneklere sahip olmalıdır. Ayrıca, bu yapay zekâ sistemi düşüncelerinden tepkiler üretebilmeli (eyleyici yapay zekâ) ve bu tepkileri fiziksel olarak dışa vurabilmelidir.
Yapay zekâ ya da kısaca YZ, (İngilizce: Artificial intelligence ya da kısaca AI), insanlar da dahil olmak üzere hayvanlar tarafından, doğal zekânın aksine makineler tarafından görüntülenen zekâ çeşididir. İlk ve ikinci kategoriler arasındaki ayrım genellikle seçilen kısaltmayla ortaya çıkar. Güçlü yapay zeka genellikle Yapay genel zekâ (İngilizce: Artificial General Intelligence kelimelerinin kısaltılmışı olarak: AGI) olarak etiketlenirken, doğal zekayı taklit etme girişimleri yapay biyolojik zekâ (İngilizce: Artificial Biological Intelligence: ABI) olarak adlandırılır. Önde gelen yapay zeka ders kitapları, alanı zeki etmenlerin çalışması olarak tanımlar: Çevresini algılayan ve hedeflerine başarıyla ulaşma şansını en üst düzeye çıkaran eylemleri gerçekleştiren herhangi bir cihaz. Halk arasında, yapay zekâ kavramı genellikle insanların insan zihni ile ilişkilendirdiği öğrenme ve problem çözme gibi bilişsel eylemleri taklit eden makineleri tanımlamak için kullanılır. (https://tr.wikipedia.org/wiki/Yapay_zek%C3%A2)
Yapay zekanın çevresinde konuşulan konu başlıkları, bileşenler ise yapay sinir ağları, uzman sistemler, bulanık mantık, genetik algoritmalardır. Yapay zekayı sahiplenen birçok disiplin vardır. Bazıları, bilgisayar mühendisliği, felsefe, bilişsel bilim, elektronik bilimleridir.
Yapay Zeka Özellikleri
Yapay zeka çok çeşitli uzmanlık alanları ve tekniklerini kapsayan genel bir terimdir. Bu alanların birbirinden tamamen ayrı olmadığını, sıklıkla kesiştiğini ve birbirilerini tamamladığını da belirtelim. İşte farklı yapay zeka alanlarından bazı örnekler:
Makine Öğrenimi-Machine learning (ML)
Derin Öğrenme-Deep learning (DL)
Doğal Dil İşleme-Natural Language Processing (NLP) Makinelerin insan dilini anlamasını, işlemesini ve taklit etmesini sağlayan bir yapay zeka dalıdır.
Sinir Ağları veya Yapay sinir ağları (YSA) - “Artificial Neural Networks (ANNs), insan beyninin veri işleme fonksiyonunu taklit eden bir derin öğrenme bileşenidir.
Mantık yürütme ve problem çözme.Yapay zeka sistemleri sorunları çözmek için insanlardaki mantık yürütmeye benzer bir simülasyon gerçekleştirir. Buradaki anahtar kelime "simülasyon"dur. ChatGPT bir soruya geçmişte verilen cevaplara göre cevap verir.
Algı: Algı, yapay zekanın yoruma dayalı işlevidir. Yapay zeka sistemleri gerçek dünyadaki senaryoları algılamak, analiz ve bilgileri insanlara aktarmak için sensörler kullanır.
Görüntü İşleme (CV) Bilgisayarlı görme (Computer vision):Bilgisayarların fotoğraf ve video gibi görsel verileri anlaması Terminatör filmini hatırlatsa da insanların bilgiyi işlemesini taklit etmek için bu çok önemlidir.
Bilişsel Hesaplama:(Cognitive Computing, CC) yapay zekanın akıllı bir başka dalı gibi düşünebilirsiniz. Bilişsel hesaplama algoritma ve veri kullanarak, karar vererek, tahminlerde bulunarak ve analizler sağlayarak insan düşünce sürecini taklit eder. (https://tr.wix.com/blog/makale/yapay-zeka-nedir-yapay-zeka-turleri)
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.