"Muhakkak ki Allah çok tevbe edenleri ve temiz olanları sever." Bakara Suresi, 2: 222.  Ayeti temizliği Allah sevgisinin bir sebebi saymıştır. "Temizlik imandandır." Hadisi, temizliği imanın nurundan saymıştır.

Bu alem sarayı ve bu kainat fabrikası, Kuddûs (Allah’ın her türlü kusurdan ve çirkinlikten uzak olduğunu, her şeyi temiz yaptığını ifade eden isim) isminin bir en büyük yansımasına aynadır ki, o kutsal temizlemeden gelen emirleri, değil yalnız denizlerin etle beslenen temizlikçileri

ve karaların kartalları, kurtlar ve karıncalar gibi, cenazeleri toplayan sıhhiye memurları dahi dinliyorlar.

Kuddüs ismine itaat ediyorlar ve yeryüzündeki pislikleri, kokuşmuş şeyleri temizleyip pırıl pırıl ediyorlar. Biz de insanın bulaşık eli karışmamak şartı ile o yeryüzündeki, denizlerdeki güzelliğe hayran oluyoruz.

O kutsal temizliği sağlayan kanunları, bedende cereyan eden kandaki alyuvar ve akyuvar dahi dinleyip bedenin hücrelerinde temizlik yaparlar. Nefes dahi o kanı arıtır, temizler. Oksijen vücuda girdiği zaman hayat ateşini yakar. Bütün dokulara en ücra köşelere 100 000 km.lik damar ve kılcal damar ağı ile oksijen götürülür. Alyuvarların en ücra köşelere oksijeni ulaştırabilmesi için alyuvarlar çekirdeksizdir. Ve en uzak yerlere ulaşmak, en dar yerlerden geçebilmek için gerekirse ikiye kıvrılır.

Temizliği sağlayan kanunları, o emri, gözkapakları gözleri temizlemek ve sinekler kanatlarını süpürmek için dinlerler.

Koca hava ve bulut dahi dinler. Hava, yeryüzünün yüzeyine, yüzüne konan toz toprak süprüntülere üfler, temizler. Bulut süngeri, zemin bahçesine su serper, toz toprağı yatıştırır. Sonra, gökyüzünü çok zaman kirletmemek için, çabuk süprüntülerini toplayıp mükemmel bir düzenle çekilir, gizlenir.

Göğün güzel yüzünü ve gözünü, silinmiş ve süpürülmüş, parıl parıl parlar gösteriyor.

Ve o temizliği sağlayan kanunları, yıldızlar, kainatı oluşturan temel maddeler, madenler, bitkiler dinlerler.

Bütün atomlar dahi dinliyorlar ki, hayret verici değişimler fırtınaları içinde o atomlar temizliğe dikkat ediyorlar. Bir yerde lüzumsuz toplanmıyorlar, kalabalık etmiyorlar. Kirli olsalar çabuk temizleniyorlar. En temiz ve en parlak ve en pâk vaziyetleri, en güzel, en saf, en hoş biçimleri almak için, bir hikmet eli tarafından sevk olunuyorlar.

İşte bu tek fiil, yani, bir tek hakikat olan temizlik, Kuddûs ismi gibi bir İsm-i Âzamdan (Allah’ın en büyük isimlerinden)’dır. Kâinatın en büyük dairesinde görünen bir en büyük yansımadır ki, doğrudan doğruya Allah’ın varlığını ve Allah’ın birliğini, Cenab-ı Hakkın en güzel isimleri olan Esmâ-i Hüsnâsıyla beraber, güneş gibi, geniş ve dürbün gibi olan gözlere gösterir. (Bu yazının hazırlanmasında ism-i A’zamı izah eden 30. Lem’a’dan faydalanılmıştır.)