Yıllardır bir sözcük olarak duyuyoruz gastronomiyi. Yakından ilgilenenlerin dışında birçok insanın mesafeli olduğu bir kavram. Özellikle gastronomi ve mutfak sanatları bölümünü seçmek isteyenler için oldukça önemli tam anlamını bilmek. Genelde bu bölümde okuyanlara farklı sorular da soruluyor tam bilinmediği için.

“Şimdi siz tam olarak ne görüyorsunuz derslerde?”, “Yumurta kırarak sınıf mı geçiyorsunuz?”, “Uzayla alakalı bir şey mi?”, “Bana tutan bir kek tarifi versene” gibi birçok farklı yanılgı ve soru işareti var gastronomi üzerine. Sen gastronomi okumak isteyen öğrenci; öncelikle “Ne okuyorsun?” dediklerinde, verdiğin cevaba karşılık, bu ve bunlar gibi pek çok soru ile karşılaşacağını bilmeni isteriz. Peki, tam olarak ne ki bu gastronomi? Gelin, birlikte hem eğitimi hem de anlamı açısından, gastronomiyi incelemeye çalışalım.

Gastronomi neyi ifade ediyor?
Paul Freedman’ın bu konuyu çok güzel özetlediği deyiminden alıntıyla başlayalım. Der ki: “Gastronomi bir bakış açısı, bir estetiği ifade eder". J.A.Brillat-Savarin’e göre ise gastronomi bilimi; “Bizi beşikten mezara destekleyen, aşkın zevkini ve dostluğa güvenini arttıran, nefreti silahsız bırakan, işleri kolaylaştıran ve hayatın kısa yolunda ardından yorgunluk getirmeyen ve diğer bütün zevklerin yorgunluklarını alan tek zevki” ifade ediyor.

Bu iki gastronomi uzmanının söyledikleri dışında bir de kelime anlamı var tabi. “Gastros” mide, “Namos” ise yasa-kanun anlamında. Türkçe anlamlarını birleştirdiğimizde pek bir şeyi ifade etmiyor gibi gözükse de Paul Freedman’ın ve Savarin’in söylediklerinden de yola çıkarak; gastronomi anlamını bulmayı kişinin bakış açısına bırakıyor. Seçtiğiniz eğitimde hayatınız boyunca yöneldiğiniz konular, “Neyi, nasıl daha iyi yaparım?” gibi sorular, “yaratıcılık”, “farklı düşünebilme kabiliyeti” ve belki de en önemlisi olan “merak”, çıktığınız bu gastronomi yolculuğunda, anlamını bulmanıza yardımcı oluyor.

Gastronomi nelerle alakalı?
Bir yerde beslenme varsa orada gastronomi de vardır. Gastronominin temel amacı mümkün olduğunca çevrendeki besinlerle doymak, insanları doyurmak ve israftan insanı korumaktır. Bu yüzden yemeği yapan “aşçıyı” da, eti parçalayan “kasabı” da, denizlerde gezen “balıkçıyı” da, tohumunu eken “çiftçiyi” de gastronomi harekete geçiriyor. Savarin’in sınıflandırmasına göre gastronomi şunlara bağlı;

"Besin maddelerinin sınıflandırmasından dolayı tarihe,
Besin maddelerinin oluşum ve niteliklerinden dolayı fiziğe,
Besin maddelerinin uyguladığı çeşitli çözümleme ve araştırmalardan dolayı kimyaya,
Yemekleri hazırlama ve lezzetli kılma açısın