ŞAMPUAN İÇMİŞLER, TELLE DUDAK VE AĞIZLARINI DİKMİŞLER!

GGM'lerde mültecilerin şampuan içerek, dudaklarını telle dikerek intihara teşebbüs ettiklerini tespit eden Antep Valiliği İnsan Hakları İhlallerini Araştırma, İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu, Afgan mülteci Hamid Samedi'nin yaşamını yitirdiği intihar vakasında idareyi "kusursuz" buldu.

Antep'in Oğuzeli ilçesinde Geri Gönderme Merkezi'nde (GGM) tutulan Afganistanlı Hamid Samedi (41) adlı mültecinin 4 Şubat 2019 tarihli intihar iddiası için, İl Barosunun Valilik, Ombudsmanlık ve Göç İdaresi nezdinde yürüttüğü çalışmalardan sonuç alınamadı.

İntihar vakasının Antep Barosu'na kayıtlı bir avukat aracılığıyla baroya iletilmesi üzerine, baro olayın aydınlatılması için Antep Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu Başkanlığı'na müracaat etti. Kurulun GGM'ye intiharı araştırması için gönderdiği İnsan Hakları İhlallerini Araştırma, İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu, intiharda kurumun kusurunun olmadığına dair rapor tuttu. Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık) ise intiharın araştırılmasına dair yapılan başvuruyu, görev alanına girmediği gerekçesiyle reddetti. Baronun, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'ne yaptığı başvuruya ise aylardır yanıt verilmiyor.

ŞAMPUAN İÇMİŞLER, TELLE DUDAK VE AĞIZLARINI DİKMİŞLER!

Baronun yaptığı inceleme başvurusu üzerine 4 Nisan'da GGM'ye giden İnsan Hakları İhlallerini Araştırma, İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu, hazırladığı raporda şu ayrıntılara yer verdi: "GGM'de 378 Afgan, 111 Suriyeli, 68 Iraklı ve 91 Pakistanlı olmak üzere 648 kişi idari gözetim altında tutuluyor. 3 yıl önce açılan kurumda yaşanan intihar vakasının ilk, ancak zaman zaman intihara teşebbüsler yaşanmış. Bu intihara teşebbüslerin şampuan içilerek yapıldığı, bazı kişilerin konuşmamak ya da serbest bırakılmaları için elektrik kablolarının içindeki telleri sökerek tel ile dudaklarını ve ağızlarını diktikleri bizzat komisyonumuzca yapılan incelemede tespit edilmiştir" denildi.

'YA BIRAKIN YA GÖNDERİN'

Samedi'nin gündüz yemek saatinde yatak çarşafını pencere korkuluğuna bağlayarak intihar ettiğinin tespit edildiğini belirten komisyon, Samedi'nin 31 Şubat tarihinde de atletinin ipiyle intihara teşebbüs ettiği bilgisini paylaştı. Teşebbüsün ardından idari personelin yaptığı görüşmede Samedi'nin idari personele "Ya beni bırakın ya da ülkeme gönderin" dediğinin belirtildiği raporda şunlar kaydedildi: "Geri Gönderme Merkezi'nde 10 Aralık 2018 tarihinde kurum psikoloğu ve tercüman eşliğinde düzenlenen ön değerlendirme formunun incelenmesinde herhangi bir psikolojik sorunun olduğuna ilişkin bilgiye rastlanmadığı tespit edilmiştir. İntihar eden kişinin koğuş arkadaşları Erman Tenha ve Güldal Sahel'in olaydan sonra adli kolluk tarafından alınan ifadelerinin incelenmesinde kişinin ailevi sorunlarının olduğu ve GGM'de her hangi bir baskı ve şiddet uygulanmadığını beyan ettikleri görüldü. İntihar olayı ile ilgili Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatılmış olup soruşturmanın devam ettiği tespit edilmiştir."

Komisyon, raporunda intihar olayının gerçek olduğunu, bu olay ile ilgili cezai soruşturmanın adli mercilerce yapıldığı, zaman zaman intihara teşebbüs olaylarının yaşandığı, ancak kurumun intihar teşebbüslerini önlemek için insan haklarını ihlal etmeden tedbir aldığı, kurumun fiziksel imkânları ve olanaklarının insan haklarına ve mevzuat hükümlerine uygun olduğu sonucuna ulaştığına değindi.

'DELİLLER KARARTILMAYA ÇALIŞILMIŞ'

Antep Valiliği'nin ardından Kamu Denetçiliği Kurumu'na (Ombudsmanlık) 6 Mart'ta başvuran Baro, başvurusunda intihar eden Afgan mültecinin birden fazla şekilde intihara kalkıştığı, bu kalkışmaların idari personel tarafından engellendiği, ancak kişinin psikiyatrik veya psikolojik muayenesinin gerçekleştirilmediğini kaydetti. İntihara dair vefat eden kişiyle aynı koğuşta tutulan olayla ilgili bilgisi olan Afgan mültecilerin intihar sonrası sınır dışı edildiğine dikkat çeken Baro, "Dolayısıyla bahse konu kişinin intihara meyilli olduğunu gösteren bulgular ve önceki girişimler görmezden gelinmiştir. İntihar olayına ilişkin kurum görevlilerinin sorumluluğunun ortaya çıkarılmasını imkânsız kılacak şekilde bilgi ve görgü sahibi tanıklar sınır dışı edilerek vakaya ilişkin deliller karartılmaya çalışılmıştır. İntiharın yaşandığı gün, kurumda bulunan avukat ve diğer görgü tanıklarının beyanlarına göre kuruma ambulans ve başka takviye ekipler intikal ettirilmiştir. Ambulansın çıkışının ardından nizamiyeye gelen bir araca çok sayıda cop yüklenerek geri binaya dönülmüştür. Kurumda tutulan kişiler cam korkuluklarına ve tırabzanlara vurarak huzursuzluklarını göstermiştir" ifadelerini kullandı.

Hiçbir basın yayın organında haberi yapılmayan intihar vakasından Afganistan Büyükelçiliği'nin de bilgisinin bulunduğuna yer verilen başvuruda, "Olayın ardından idari gözetim altında tutulan yabancılar açlık grevi yapmışlardır. Gaziantep Oğuzeli Geri Gönderme Merkezi'nde yerinde inceleme yapmak suretiyle yaşanan olayın açığa aydınlığa kavuşturulması ve kurumun şartlarının araştırılmasını talep ediyoruz" denildi.

Baronun başvurusunu değerlendiren Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık) yapılan başvurunun kurumlarının alanına girmediğini bildirerek, incelenmemesine ve yürütülen soruşturma sonucunun Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığı'nca taraflara bildirilmesine karar verdi.

Konuya dair telefonla ulaştığımız Oğuzeli GGM yetkilileri ise, açıklama yapma yetkileri olmadığı için açıklama yapamayacaklarını belirtti. Yetkili kurum olan Antep İl Göç İdaresi Müdürlüğü yetkilileri de soruları yanıtsız bıraktı.

MA / Muhamed Abdulkadir Esen