Ultra işlenmiş gıdaların kalp hastalıkları, iltihaplanma, diyabet ve kanser gibi sağlık sorunlarıyla ilişkili olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştı.
Ancak, Florida Güney Üniversitesi ve Tampa General Hastanesi Kanser Enstitüsü tarafından yapılan yeni araştırma, bu bağlantıyı daha güçlü bir şekilde doğruladı. Araştırma, kolon kanseri tümörlerinde iltihaplanma belirtileri tespit ederek kanser ile ultra işlenmiş gıdalar arasındaki ilişkiyi ortaya koydu.
KANSER VE İLTİHAPLANMA ARASINDAKİ BAĞLANTI
Araştırmanın bir yazarı ve TGH Kanser Enstitüsü’nde yardımcı merkez direktörü olan Dr. Timothy Yeatman, basın açıklamasında, “Sağlıksız beslenmelere sahip hastaların vücutlarında artan iltihaplanma görüldüğü iyi biliniyor,” şeklinde konuştu. “Artık bu iltihaplanmanın kolon tümörlerinde bile gözlemlendiğini ve kanserin iyileşmeyen kronik bir yara gibi davrandığını görüyoruz.”
Araştırmacılar, Amerika Kanser Derneği'ne göre ABD’de kanserle ilişkili ölümlerin ikinci nedeni olan kolorektal kanser üzerinde yoğunlaştı. Tampa General Hastanesi'nden 162 tümör örneği incelendiğinde, iltihaplanmayı teşvik eden moleküllerde aşırı birikim ve iyileşmeyi destekleyen moleküllerde eksiklik gözlemlendi.
ULTRA İŞLENMİŞ GIDALAR VE KRONİK İLTİHAPLANMA
Ulusal Kanser Enstitüsü'ne göre, kronik iltihaplanma kanserin en büyük risk faktörlerinden biri. Özellikle ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi kronik inflamatuar bağırsak hastalıklarına sahip kişilerde kolorektal kanser geliştirme riski artmaktadır.
Kronik iltihaplanma, zamanla hücre mutasyonuna ve hızlı büyümeye yol açarak kanserin gelişmesi için ideal bir ortam yaratmaktadır.
Dr. Yeatman, “Vücudunuz günlük olarak ultra işlenmiş gıdalarla besleniyorsa, iltihaplanma ve bağışıklık sisteminin baskılanması nedeniyle iyileşme kabiliyeti azalır. Bu da kanserin büyümesine olanak tanır,” dedi.
YÜKSEK İLTİHAP POTANSİYELİ OLAN GIDALAR
Araştırma, ultra işlenmiş gıdaların kendilerinin iltihaplanmayı tetiklediğini, bunun da yüksek şeker, tuz, doymuş yağlar ve trans yağ asitleri alımından kaynaklandığını ortaya koydu. Bu gıdalar lif oranı düşük olup, kronik iltihaplanma ve kolorektal kanser gelişimi ile güçlü bir şekilde ilişkilendirilen omega-6 yağ asitleri bakımından zengindir.
Florida Güney Üniversitesi Sağlık Kalp Enstitüsü'nden Profesör Thomas Sanders, daha önce yapılan çalışmalarda, ultra işlenmiş ağır diyetin sadece kolorektal kanser riskini ve büyümesini artırmakla kalmayıp Alzheimer, diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar gibi diğer hastalıklarda da rol oynadığını belirtti.
KANSER RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN NE YAPABİLİRSİNİZ?
Çalışmada, ultra işlenmiş gıdalardan kaynaklanan iltihaplanmayı azaltmak için diyet değişikliğinin ilk adım olduğu vurgulandı. Omega-3 yağ asitlerine yönelmek, vücudunuzun kanserle mücadele etme yeteneğini artıracaktır.
Omega-3 yağ asitleri, gözlerinizde ve beyninizde yüksek düzeyde bulunan, kalp ve endokrin sistemleriniz için hayati destek sağlayan esansiyel çoklu doymamış yağlardır.
Omega-3 yağ asitleri açısından zengin bazı gıdalar şunlardır:
- Uskumru
- Somon
- Chia tohumu
- Kıyılmış keten tohumu
- Ceviz
- Edamame
Omega-3 yağ asitleri, trigliserid seviyelerini düşürmek, kan basıncını düzenlemek, kalp hastalığı ve inme riskini azaltmak, iyi kolesterol (HDL) seviyelerini yükseltmek gibi birçok fayda sağlarken, özellikle iltihaplanmayı azaltma ve kanser riskini düşürme konusunda güçlü etkilere sahiptir.
Dr. Ganesh Halade, çalışmanın bir yazarından ve Florida Güney Üniversitesi Sağlık Kalp Enstitüsü’nde yardımcı profesör olan Halade, basın açıklamasında, “Vücudumuz, sağlıklı yağlardan türeyen biyoaktif lipid bileşikleri aracılığıyla iltihaplanmayı aktif olarak çözmek için tasarlanmıştır,” dedi.
“Ancak işlenmiş gıdalardan gelen lipid molekülleri bağışıklık sistemini doğrudan dengesizleştirir ve kronik iltihaplanmayı tetikler.”
SAĞLIKLI VE ZARARLI GIDALAR: NE TÜKETMELİ, NE TÜKETMEMELİ
Bu bulgular, önceki araştırmaları destekler nitelikte olup, tıp profesyonellerinin kanserin tedavi edilmesi veya önlenmesi için diyetin rolünü daha fazla araştırmalarına yol açıyor.
Dr. Yeatman, “Bu, kanser tedavisini devrim niteliğinde değiştirme potansiyeline sahip; ilaçların ötesine geçerek doğal iyileşme süreçlerini kullanmayı mümkün kılıyor,” dedi. “Bu, kronik iltihaplanmayı ele almak ve hastalıkların başlamasından önce önlemek için hayati bir adım.”
DİYETİNİZDE YER VERMENİZ GEREKEN SAĞLIKLI GIDALAR:
- Somon
- Morina
- Ispanak
- Brüksel lahanası
- Deniz yosunu
- Mercimek ve nohut gibi baklagiller
- Tofu ve edamame gibi işlenmemiş soya ürünleri
KAÇINMANIZ GEREKEN ULTRA İŞLENMİŞ GIDALAR:
- Dondurma
- Sosisler
- Cips
- Şarküteri etleri
- Seri üretim ekmek
- Kahvaltılık gevrekler
- Alkolik içecekler
Florida Güney Üniversitesi ve Tampa General Hastanesi Kanser Enstitüsü tarafından yapılan bu çalışma, ultra işlenmiş gıdaların kanser riskini artırdığına dair güçlü kanıtlar sunuyor.
Sağlıklı bir diyete yönelerek, vücudunuzun kanserle mücadele etme kapasitesini artırabilir ve kronik iltihaplanmayı azaltabilirsiniz. Bu bulgular, kanserin önlenmesi ve tedavisi için diyet değişikliklerinin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.