İndirimler zam’a dönüşmesin

Her şey ekim ayından itibaren başladı ve şu an için eskisi gibi olmayacağa benziyor. 8,8 liradan işlem gören dolar kuru merkez bankası tarafından üst üste üç ay içerisinde bileşik faiz oranlarını 18’den 14’e düşürmesiyle bir anda dengeler değişti. Bileşik faizler düşürülürken hazine başta olmak üzere diğer tüm faiz oranları artmaya başladı. Ticari krediler bile eski oranın üstüne çıkmaya başladı. Bazı bankaların kredi taleplerine olumsuz cevap vermesine neden oldu. Faizin her türlüsüne inancım gereği karşı birisiyim ve inşaAllah ülkemizde her türlü faiz sistemi ortadan kalkar.
20 Aralık tarihinde dolar/lira kuru tarihi zirveyi görerek 18,2 liradan işlem görmüştü. Yüksek kur yüksek ihracat hedefleyen iktidar ürünlere yapılan yüzde 75 ile yüzde 450 oranındaki zamları görünce çark edip bu sistemden vazgeçip döviz kuru korumalı faiz sisteme geçmeye karar verdi. Piyasalar nasıl bir sistem olduğunu kavrayamasa da gerek merkez bankası gerekse kamu bankalarının döviz çıkmasıyla birlikte dolar/lira kuru bir anda 18,2 liradan 13 lira seviyesine kadar geriledi. Piyasalara yapılan zamların çoğu döviz kurunun 13 ile 15 lira seviyesinde olduğunda yapılmıştı. Akaryakıt başta olmak üzere demir çelik ve elektronik eşyaların bir çoğu döviz kurunun 15 ile 16 lira bandında iken piyasalara zamlarını yansıtmıştı. Döviz kurundaki aşırı dalgalanma piyasaları halen olumsuz etkilemektedir. 10,30 bandına kadar gerileyen kur şu anda 12,5 ile 13,5 bandında işlem görmektedir.
1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yeni asgari ücret geçerli olacağından maliyetlerin bu defa da verilen ücretlerden dolayı bir artışa sebep vereceği öngörülüyor. Akaryakıt ve sanayi doğalgazının fiyatlarının düşmemesi ile birlikte girdi maliyetleri halen yüksek çıkmaktadır. Nitekim bu atmosferde ilk zam haberi ulaşımdan kısmından geldi. Nizip- Gaziantep arası dolmuş ücretlerini 15 liradan 20 liraya çıkarak kendini hissettirdi. Akabinde Nizip-Karkamış dolmuş ücretleri de 15 liradan 20 liraya çıktı. Sene başında 10 lira olan dolmuş ücretleri sene sonuna yüzde yüz artış yaparak 20 liraya olarak yansıdı. Nitekim seneye 6,75 liradan başlayan motorin fiyatları bugün itibarıyla 11,65 liradan yani yüzde 72 fark ile işlem görmektedir. Çıtır simit fiyatları etkilendi ve sene başında 1,5 lira olan simit fiyatları artan maliyetler sebep gösterilerek 3 liradan 4 liraya çıkarıldı. Simitteki zam oran yılbaşına göre yüzde 170 oldu. Peki böyle belirsiz bir ekonomide fiyat istikrarı sağlanabilir mi? Maliyet hesabı öngörülmeyen üretim merkezlerinde her vakit aksaklıklar yaşanabilir. Döviz kuru 15 ile 16 bandında yapılan zamlar şimdilik alındı ama piyasalarda 13 ile 14 lira bandındaki zamlar indirim olarak fiyatlara çok az yansıdı. Döviz kurunun en ufak yukarı yönlü hareketi fiyatlarının tekrar yukarı doğru çıkmasına inşaAllah sebep olmaz. 84 milyon vatandaşımızı 2020 ve 2021 yıllarını problemlerle geçerdi.
2021 yılının son günleri ve 2022’ye umutla girme dileğiyle, mutlu, sağlıklı ve huzurlu günler diliyorum.