Gerçek başarı ilgili tespitlerimize devam edelim:
Gerçek başarı:
"İyilik yap denize at, balık bilmezse Hâlık bilir" vecizesinde belirtildiği gibi sırf Allah rızası için iyilik yapmaktır.
Hayattan tat almaktır.
Müspet hareket etmektir. Yani: Bizim vazifemiz müspet hareket etmektir. Menfî (olumsuz) hareket değildir. Allah rızasına göre sırf iman hizmetini yapmaktır, Allah'ın vazifesine karışmamaktır.
Yunus Emre'nin:
Yunus Emre der hoca Gerekse var bin hacca
Hepisinden iyice
Bir gönüle girmektir dediği gibi gönüllere girmektir.
Ey nefis! Az bir ömürde hadsiz bir ahiret ameli istersen ve her bir ömür dakikasını bir ömür kadar faydalı görmek istersen ve âdetini ibadete ve gafletini huzura değiştirmeyi seversen, Peygamberimizin sünnetine uy. Tavsiyesine uymaktır.
"Bilseniz ki, gayret ne kadar kıymetlidir; bir dakika boş durmazdınız." Tavsiyesine uygun olarak ömür dakikalarını boşa geçirmemektir.
İnsanın kıymetini tayin eden, mahiyeti (özelliği)'dir. Mahiyetin değeri ise, himmeti (gayreti, çalışması) nispetindedir. Himmeti ise, hedef edindiği maksadın önem derecesine bakar. Düsturuna uygun yaşamaktır.
"Bir adamın kıymeti, himmeti nispetindedir. Kimin himmeti milleti ise, o kimse tek başıyla küçük bir millettir." Vecizesini hayatımıza hayat yapmaktır.
"Bir bahçeye girsem iyisini seçerim. Koparmasından zahmet çeksem hoşlanırım. Çürüğünü, yetişmemişini görsem "safa vereni al" derim." Yani "Her şeyin iyisine bak" kuralını tatbik ederim. Bakış açısına uygun hayat geçirmektir.
"Akıllı odur ki, her hadisede "Huz mâ safâ, da' mâ keder" "kederi bırak mutluluğu al" kaidesiyle davranır, kalp huzuru ile gider.
"Bin dost az, bir düşman çoktur." Atasözünü kulağa küpe yapmaktır.
Belâ vereni buldunsa, atâ-ender, safâ-ender belâdır, bil. Bırak feryadı, şükür kıl manend-i belâbil, demâ keyfinden güler hep gül mül.
Manası: Belâyı verenin kim olduğunu bilsen, o belâ (sabretmek şartıyla) senin için bir atâ (lütuf), bir safadır bil. Feryadı bırak da, o keyfinden gülen güllere karşı bülbüller gibi (ol), şükür yoluna gir.
"Güzel gören güzel düşünür. Güzel düşünen, hayatından lezzet alır." Vecizesini kalbimize yazmaktır.