Def'i Mefâsid Celb-i Menâfi'den Evlâdır

Def'i Mefâsid Celb-i Menâfi'den Evlâdır

Başlık bir Mecelle kuralıdır. Fesadı ortadan kaldırmak, yararı gözetmekten daha önceliklidir. Yani fesadın kaldırılması önceliklidir.

Tıpta Latince buna benzer bir kural vardır.

Primum non nocere, "Önce, zarar verme!" anlamına gelen Latince deyiştir.

Hastalara zarar vermemek hastalara faydalı olmaktan önce gelir. Yani bir hekim öncelikle hastasına kesin olarak zarar vermeyecektir. Bunun ötesinde olarak elinden gelen yardımı hastasına yapacaktır.

Her zaman şerrin, kötülüğün def edilmesi, faydanın çekilmesine üstündür. Bu tahriplerin ve sefahetin ve cazip olan heveslere hitap eden şeylerin çok olduğu zamanda bu takva olan fesatlıkların def edilmesi ve büyük günahları terk etme esas temel, prensip olup büyük bir üstünlük kazanmıştır. Bu zamanda tahribat ve olumsuz cereyan dehşetlendiği için, takva bu tahribata karşı en büyük esastır. Farzlarını yapan, büyük günahları işlemeyen, kurtulur.

Fesad ile maslahat çakışsa, fesadı def etmek tercih edilir. Bir işe başlamakla bir takım menfaatler hasıl eden kişi, başka bir taraftan diğer kimselere gelecek zararlara sebeb olursa, yapacağı işine mani olunur. Zira şeriatın yasaklara gösterdiği itina, emirlere gösterdiğinden daha fazladır.

Misal: Kişinin kendi mülkünde olan bir tasarrufu, komşulara zarar verirse bundan men edilir. Ancak menfaat daha fazla ise tercih edilir, az bir zarara bakılmaz.

Misali: Yalan konuşmak fesad/kötü bir iştir, ancak bunun la iki kişinin arasını ıslah murad edilirse, ihtiyaç miktarınca olması caiz olur. Aynı şekilde zorba biri, birinin yanında olan emanet bir eşyayı gasb etmek istese, emanet yanında olan kişi yanında emanet olmadığını söylemekle (yalan söylemekle), emaneti muhafaza edebilir.

Bizi dünyada ve ahirette kurtaracak doğruluktur. Doğruluk ile ilgili bazı şaşmaz hakikatler şunlardır:

İslamiyetin esası doğruluktur.

İmanın hassası doğruluktur.

Bütün kemal hallerine götürücü doğruluktur.

Yüksek ahlakın hayatı doğruluktur.

İlerlemenin ekseni doğruluktur.

İslam aleminin esası doğruluktur.

İnsanlığı güzel huyların merkezine ulaştıran doğruluktur.

Peygamberimizi insanlık mertebelerinin en yükseğine çıkaran doğruluktur.

Sahabeleri bütün insanlardan üstün kılan doğruluktur.

Peygamberimizi insanlık mertebelerinin en yükseğine çıkaran doğruluktur.

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

Yazar Yazıları Haberleri