Sağlıklı hayat için tavsiyeler bitmez. Bu tavsiyelere ne derece uyabilirsek o derece karlıyız. Ayette “Yiyin, için, israf etmeyin. Çünkü O (Allah) israf edenleri sevmez. A’raf-3.” Emri vardır. Biz hekimler bazen bugün ak değdiğimizi yarın kara da diyebilmekteyiz. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), azalan kaynaklar, iklim değişikliği, salgın hastalıklar, tüketim alışkanlıkları vb. değişen dünya düzenini göz önüne alarak belirli aralıklarla sağlıklı hayat için uyulması gereken kuralları belirlemektedir. Bakalım DSÖ’ nün sağlıklı hayat için 10 maddede ne önermektedir?
Dengeli beslenin: Meyve, sebze, baklagil, kabuklu yemiş ve tam tahıllar da dahil olmak üzere farklı yiyecekleri bir arada yiyin. Yetişkinler günde en az beş porsiyon (400 gr) meyve ve sebze yemelidir. Taze meyve ve sebzeleri mevsiminde yemek önemlidir. Sağlıklı beslenerek yetersiz beslenme ve diyabet, kalp hastalığı, felç ve kanser gibi bulaşıcı olmayan hastalıklara yakalanma riskini önemli ölçüde azaltabilirsiniz.
Tuzu azaltın: DSÖ’ye göre tuz alımınızı günde 5 grama (yaklaşık bir çay kaşığın) düşürün. Fazla tuz tüketimi yüksek tansiyon riskini artırıyor. Bu da kalp hastalığı ve felç riskini artırıyor.
Şekeri azaltın: Öte yandan aşırı miktarda şeker tüketmek de diş çürümesi ve sağlıksız kilo alma riskini artırır. Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda, şeker alımı toplam enerji alımının yüzde 10'undan daha azına düşürülmelidir. Bu, bir yetişkin için 50 gr veya yaklaşık 12 çay kaşığına eşdeğerdir.
Zararlı yağlardan uzak durun: Tükettiğiniz yağlar, toplam enerji alımınızın yüzde 30'undan az olmalıdır. Tercih edilen doymamış yağlardan en iyisi ve en tavsiye edileni zeytinyağıdır. Doymuş yağlardan en tavsiye edileni miktarını abartmamak şartı ile tereyağıdır.
Fiziksel aktiviteden vazgeçmeyin: İşleyen demir ışıldar. Fiziksel aktivite, enerji harcamayı gerektiren ve iskelet kasları tarafından üretilen herhangi bir vücut hareketi olarak tanımlanır. Bu, çalışırken, oynarken, ev işlerini yaparken vs egzersiz ve faaliyetleri içerir. İhtiyaç duyduğunuz fiziksel aktivite miktarı yetişkinler için hafta boyunca en az 150 dakikadır.
Kan basıncınızı düzenli olarak kontrol edin: Hipertansiyon veya yüksek tansiyon "sessiz katil" olarak adlandırılır. Kontrolsüz bırakılırsa hipertansiyon kalp, beyin, böbrek ve diğer hastalıklara yol açabilir. Tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol ettirin.
Güvenmediğiniz suları içmeyin: Güvenli ve temiz olmayan su içmek kolera, ishal, hepatit A, tifo ve çocuk felci gibi su kaynaklı hastalıklara yol açabilir. Kaynağından ve temizliğinden emin olmadığınız suyu içmek zorunda kaldıysanız en az bir dakika kaynatın. Bu, sudaki zararlı organizmaları yok edecektir. Kaynattığınız suyu İçmeden önce soğumasını bekleyin.
Gereksiz yere antibiyotik kullanmayın: Konusunda uzman bir sağlık profesyoneli tarafından reçete edilmedikçe antibiyotik kullanmayın. Ve bir kez reçete edildiğinde, tedavi günlerini talimatlara göre tamamlayın. Antibiyotiklerinizi başkalarıyla paylaşmayın.
Yiyeceklerinizin temizliğinden emin olun: Zararlı bakteriler, virüsler, parazitler veya kimyasal maddeler içeren güvensiz yiyecekler, ishalden kansere kadar 200'den fazla hastalığa neden olur. Marketten yiyecek satın alırken, yemenin güvenli olduğundan emin olmak için etiketleri veya ürünün kendisini mutlaka kontrol edin.
İçinize kapanmayın: Depresyon farklı şekillerde tezahür edebilir. Kendinizi umutsuz veya değersiz hissetmenize neden olabilir. Yalnız olmadığınızı unutmayın. Gerektiğinde profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.
Ellerinizi sık sık yıkayın: El hijyeni sadece sağlık çalışanları için değil herkes için çok önemlidir. Hadis’te Peygamberimiz "Yemeğin bereketi yemekten önce elleri, yemekten sonra da elleri ve ağzı yıkamaktır." buyurdu. (Tirmizî, Etime 39; Ahmed b. Hanbel, 1/441) Elleriniz gözle görülür şekilde kirlendiğinde sabun ve su kullanarak en az 20 saniye yıkamalıdır. (https://www.sodexoavantaj.com/blog/saglikli-yasam/saglikli-yasam-icin-10-adim)