Sosyal medyada ise son günlerde sıklıkla paylaşılan fotoğraf, korona ilacının son kullanma tarihini gösteren karesi. Korona testi pozitif çıkan hastalara filyasyon ekipleri “favicovir” adlı ilacı ulaştırıyor. İlacın son kullanma tarihinin yeni bir etiket olması dikkat çekiyor ve etiketi kaldıran hastalar, ilacın kutusunun üzerine basılı olan “son kullanma tarihi”ni görüyor. Yani, filyasyon ekiplerinin ulaştırdıkları ilaçların neredeyse tamamının son kullanma tarihi değiştirilmiş durumda. Sosyal medyada da herkes tarihi geçmiş olan bu ilaçların fotoğrafını yayımlayıp ilacın kullanılıp kullanılmayacağını soruyor.
MUHALEFET İŞİN TAKİPÇİSİ
Cumhuriyet Halk Partisi Gaziantep Milletvekili Opr. Dr. Bayram Yılmazkaya, son kullanma tarihi geçmiş olan ilacın her ne olursa olsun kullanımdan kaldırılması gerektiğini dile getirdi. Yılmazkaya, "İyi niyetle düşünmek istiyoruz. Koronavirüsle mücadele sürecinde pozitif hastalara verilen bu ilacın hangi şartlarda halen kullanıldığını meclis açıldığında iktidara ve bakanlığa soracağız" dedi. Cumhuriyet Halk Partisi Gaziantep İl Başkanı Neşet Uçar ise, "Kullanma tarihi geçmiş ilaçları kullandığı için yaşamını yitiren vatandaşımız var mı bunun açıklamasını bekleyeceğiz ve takipçisi olacağız. Marketlerde bile günü geçmiş gıda ürünü satın alınmazken böylesi önemli bir hastalıkta kullanılan ilacın son kullanma tarihi geçmesine rağmen halen kullanılıyor olmasına anlam veremiyoruz" dedi.
"BU İLACIN YAN ETKİLERİ OLDU MU?"
İYİ Parti Gaziantep İl Başkanı Oğuz Hocaoğlu ise konuya ilişkin şu açıklamalarda bulundu;
"Bu ilacın hastalar üzerinde yan etkisinin olup olmadığını biz doktor olmadığımız için bilmiyoruz. Fakat konuya ilişkin Sağlık Bakanlığından açıklama beklemeliyiz. İlacın son kullanma tarihinin neden güncellendiği, hastalara neden tavsiye edildiğini bilmiyoruz. Hastalar üzerindeki etkinliğini ancak yapılacak açıklamalarla öğrenebiliriz."
TÜRK TABİPLER BİRLİĞİNDEN AÇIKLAMA
Sağlık Bakanlığı, 7 Mayıs'ta Covid-19 tedavi rehberinde yaptığı güncellemeyle hidroksiklorokinin Covid hastalarına verilmesini durdurmuştu. İlacın "ölümlere neden olduğu" iddiaları gündeme gelmişti. Yasaklanan hidroksiklorokinin zararlarını Türk Tabipleri Birliği olarak söylediklerinin ve gerekli uyarıları yaptıklarının dile getiren birlik yöneticileri, "“Hidroksiklorokinin o dönemde hastalara yüksek dozda verildi. Kalp krizi vakaları yaşandı. Çeşitli iddialar gündeme geldi" şeklinde açıklama yapıyorlar.
İLACIN SON KULLANMA TARİHİNİ DEĞİŞTİRMEK MÜMKÜN MÜ?
Son kullanma tarihi, yeni yapıştırılan etiketle değiştirilen “favicovir” adlı ilacı değerlendiren Türk Tabipleri Birliği'nden şu açıklamalar geldi;
"Bir kere ilacın etiketinin üzerinde yapılan değişiklik, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu izniyle olur. Sağlık Bakanlığı’na bağlı ancak karar bu kurumun izniyle olabilir. Son kullanma tarihi izni verilebilir. Sağlık Bakanlığı da daha önceki açıklamasında bunu söylüyor aslında. Etiket değişikliğinin prosedüre uygun yapıldığını anlatıyor. Kurum, ilacı inceler, hala etkilerinin sürdüğünü tespit ederse, son kullanma tarihini uzatma kararını verebilir.”
“FAVİCOVİR İLACININ YARARI YOK”
Yapılan açıklamada, “favicovir” adlı ilacın son kullanma tarihinin değiştirilmesinde gerekli prosedürün işletildiğine dikkat çekmesine karşılık ilacın bir yararının olmadığını öne sürüldü. "Favicovir ilacının riski olduğunu söylemiyorum ama bunun bir yararı yok. Bilimsel olarak yararlı olduğu gösterilmiş değildir. Anlaşılan depoda fazla sayıda bu ilaçtan bulunduğu için bunu kulanıyorlar” şeklinde yapılan değerlendirmeler hasta ve hasta yakınlarını tedirgin etti.
SAĞLIK BAKANLIĞI TARİHİ GEÇEN İLAÇLAR İÇİN NE DEMİŞTİ
Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinde, son kullanma tarihi geçen korona ilaçlarına ilişkin açıklama ise şöyle:
“Sosyal medyada gündeme gelen paylaşımlarda; Covid-19 tedavisinde kullanılan “favipiravir” etken maddeli ilacın etiketinin değiştirildiği; son kullanma tarihi geçmiş ilaca, yeni etiket yapıştırılarak hastalara verildiği ileri sürülmüştür. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan COVID-19 Rehberi’nde yer alan “favipiravir” etkin maddeli ilaçlar için Kurumumuza gelen ruhsat başvuruları ivedilikle ve öncelikli olarak değerlendirilmiştir. Söz konusu ilaçların stabilite çalışmaları uzun zaman almaktadır. Bu çalışmaların sonucuna göre son kullanma tarihlerinin güncellenmesi rutin bir işlemdir. Yeni tarihler; Kurumumuzun bilgisi ve onayı ile firmalar tarafından ilaçlara etiket yapıştırılmak suretiyle güncellenmiştir. Dolayısıyla; paylaşımlarda yer alan; son kullanma tarihi geçmiş ilaçların tedavi amacıyla koronavirüs hastalarına verildiği yönündeki iddialar kesinlikle gerçeği yansıtmamaktadır.