Bu kapsamda yapılacak çalışmalarla ilgili bir eylem planı hazırlayan GSO, kalıcı bir dönüşüm sağlayarak hem Avrupa Yeşil Mutabakatı normlarına üst düzey uyumu hem de Gaziantep’in küresel ihracattaki pazar payını artırmayı hedefliyor.Sanayinin ve ihracatın geleceği açısından büyük önem taşıyan “Yeşil Mutabakat” konusuyla ilgili GSO tarafından meslek odaları ve kamuda görev yapan teknik yetkililerin gönüllü olarak katılımlarıyla bir çalışma grubu kuruldu.Bu kapsamda, AB’ye ihracat yapan firmaların teknik engellerle karşılaşmaması için çalışma grubu tarafından bilgilendirme ve proje çalışmaları yürütülecek. Eğitimler, seminerler ve firmalara mentorluk hizmetleri verilecek.
Çalışma grubu, Cumhurbaşkanlığı tarafından 16 Temmuz 2021’de yayımlanan genelgeye istinaden Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan “Yeşil Mutabakat Eylem Planı”nı referans alarak çalışmalarını yürütecek.AB tarafından Yeşil Mutabakat stratejisi kapsamında 8 madde belirlenirken, çalışma gurubu Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan “Yeşil Mutabakat Eylem Planı” çerçevesinde hazırlanan 9 ana başlıkta firmaları Yeşil Mutabakat’a hazırlayacak.
GSO Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Ünverdi, Yeşil Mutabakat kriterlerinin Gaziantep sanayisi ve ticareti için hayati önem taşıdığını belirterek, hassasiyetle tüm firmaların hazırlıklarını yapması gerektiğinin altını çizdi.Ünverdi, AB’nin iklim değişikliğinin önüne geçmek, ekonominin çevreyle uyumlu büyümesini sağlamak için Aralık 2019 ‘da “AB Yeşil Mutabakatı” stratejisi oluşturduğunu, buna göre, söz konusu mutabakatla Avrupa kıtasının ilk etapta 2030 yılına kadar net sera gazı emisyonlarının 1990’lı yıllara göre yüzde 55’e kadar azaltılması, 2050 yılına kadar net sera gazı emisyonlarının sıfıra indirilmesiyle iklim nötr kıtası olmasını amaçladığını kaydetti.
Ünverdi, Yeşil Mutabakat’ta geçen ‘Sınırda karbon vergisi’ gibi uygulamalar ile AB’ye, hammadde, ara ürün ya da nihai ürün ihracatı yapan şirketlerin yakın zamanda AB tarafından getirilecek düzenlemelere göre ihraç ettikleri ürünler için karbon vergisi ödemek zorunda kalabileceklerini söyledi.Bu sebeple firmalar için de bir geçiş süreci tanındığını dile getiren Ünverdi, “AB Yeşil Mutabakat ile yalnızca AB sınırları içindeki şirketleri değil, AB ile ticaret yapan tüm ekonomik ve ticaret ortaklarını içine alacak düzenlemeler getirmektedir” dedi.Gaziantep Sanayi Odası olarak yoğun bir çalışmanın içerisine girdiklerini ifade eden GSO Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Ünverdi, Oda bünyesinde kurulan çalışma grubunun, Yeşil Mutabakat konusuyla ilgili firmalara yönelik bilgilendirme faaliyetlerine başlayacağını söyledi.
Yeşil Mutabakat’ın 1 Ocak 2026 yılından başlayarak kademeli olarak AB’ye üretim yapan sanayicilerin ve ihracatçıların karşısına çıkacağını ve bu durumun sorun oluşturmaması için şimdiden eyleme geçilmesi gerektiğini kaydeden Ünverdi, "Yeşil Mutabakat, aynı zamanda sanayi, enerji, ulaşım, biyoçeşitlilik, çevre ve gıda gibi başlıkların da yer aldığı düzenlemeleri içeriyor. Yeşil Mutabakat, şirketlerimiz için bazı risk ve tehditlerle birlikte pek çok fırsatı da beraberinde getirebilecek. Biz çalışmalarımızı başlattık ve bu dönüşümün kararlılıkla uygulanacağını düşünüyoruz. Bundan dolayı da şirketlerimizin de hazırlıklara başlamaları ve strateji geliştirmeleri gerekiyor” şeklinde konuştu.
Yeşil Mutabakat normlarına üst düzey uyum sağlanması durumunda AB ülkelerine yapılan ihracatta önemli oranlarda artışların yaşanabileceğini ifade eden Ünverdi, “Avrupa Birliği’nin Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı olmasından dolayı Yeşil Mutabakat hepimizi yakından ilgilendiriyor. Türkiye toplam ihracatının yüzde 50’sini AB’ye yapmakta, en çok yabancı yatırımı da AB’den almaktadır. Ülke olarak 2020 yılındaki 170 milyar dolarlık ihracatımızın yarısını AB ülkelerine gerçekleştirdik. Gaziantep olarak da 2020 yılında AB ülkelerine 1 milyar 728 milyon dolar ihracat yaptık. Bu, 2020 yılı ihracatımızın yaklaşık yüzde 22’sine tekabül ediyor. Bu rakamlar bile tek başına konunun ne kadar önem taşıdığını ortaya koyuyor. Hem ihracatta devam eden artışın sekteye uğramaması hem de önümüzdeki yıllar için hedef olarak belirlediğimiz ihracat rakamlarına ulaşabilmemiz için özel sektörün olduğu gibi kamunun da konu üzerinde ciddi bir şekilde çalışması gerekiyor. Elbette bu sürecin hem yatırım hem de dönüşüm anlamında belli maliyetleri olacak. Bu nedenle kamu tarafından firmalarımıza ve sektörümüze yönelik finansman ve teşvik destekleri sağlanabilir. Yeşil Mutabakat konusu ile ilgili süreci takip eden ve bu konuda kendilerine bir yol haritası belirlemeyi planlayan tüm kurum, kuruluş ve firmalar, odamızla irtibata geçebilirler. Çalışma grubumuz ile koordineli olarak yapılacak toplantı ve çalışmalarda ilerleyen süreçte atılacak adımlar belirlenecek. GSO olarak Yeşil Mutabakat ile ilgili farkındalık oluşturmak ve bu mutabakat kapsamında uygulanacak politikalardan firmalarımızın haberdar olmalarını sağlamak amacıyla faaliyetlerimizi sürdüreceğiz. Bu noktada firmalarımız Odamız bünyesinde kurulan çalışma grubumuzdan her türlü desteği alabilir ve uyum süreciyle ilgili çalışmaları birlikte gerçekleştirebilirler” ifadelerini kullandı.
Yeşil Mutabakat’a entegrasyonda Gaziantep’in Model Fabrika ile bu süreci çok daha etkin yürüteceğini ve adaptasyonunun kolaylaşacağını dile getiren Ünverdi, “Model Fabrika şehrimiz ve bölgemiz sanayisi için her anlamda büyük bir avantaj. Bu süreçte de yalın üretim, verimlilik, dijitalleşme ve enerji verimliliği gibi konularda firmalara sağladığı eğitim ve uygulamalarla Yeşil Mutabakat dönüşümüne önemli katkılarda bulunacak ve Gaziantep’te bu sürecin yürütülmesinde önemli avantajlar sunacak” ifadelerine yer verdi.
AB yeşil mutabakat eylem planı uygulama takvimi
2019 -2022 Mevzuat Düzenlemeleri : Sera gazı emisyonunu azaltmak için yasal ve teknik altyapı düzenlemeleri yapılacaktır. 2023-2025 Geçiş Dönemi: İthalatçıların ithalat miktarlarını, emisyon değerlerini, vb. Bilgilerin Raporlama işlemleri yapılacak. Herhangi bir ceza bedel olmayacak, ilave mali yük getirmeyecektir. Sistem oluşturularak teknik altyapı hazırlanacaktır. 1 Ocak 2026 ve Sonrası : Sistem mevzuat ve teknik altyapısıyla hazır olacak, AB’ ye ihraç edilen ürünler ile ilgili, emisyon değerleri uygun olmayanlar için gerekli yaptırımlar (ceza,ilave vergi, tahsisat, vb.) Uygulanacaktır.
Ticaret Bakanlığı eylem planı:
Sınırda karbon düzenlemeleri, yeşil ve döngüsel bir ekonomi, yeşil finansman, temiz, ekonomik ve güvenli enerji arzı, sürdürülebilir tarım, sürdürülebilir akıllı ulaşım, iklim değişikliği ile mücadele diplomasi, Avrupa yeşil mutabakatı bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri.