Yaygın bilinenin aksine koçluk mesleği tek tip değildir farklı ekoller bulunmaktadır. Gestalt koçluk yaklaşımı da bunlardan bir tanesidir.
Türk gençlerinin muhtemelen ilk kez Felsefe dersi ile tanıştığı Gestalt terimi, bütün ile ilgilenmektedir. Bütün, kendini oluşturan parçaların toplamından daha fazlasıdır cümlesini mutlaka duymuşsunuzdur. İşte bu cümle, gestalt psikolojisinin temelini oluşturmaktadır. Gestalt, insan davranışlarına ve kişinin zihnine bir bütün olarak bakan psikoloji dalıdır.
Peki bunun koçluk ile ne gibi bir bağlantısı var? Gestalt temelli koçluk ile kişi sadece profesyonel hayatını değil kendi kişisel davranışlarını ve hatta duruşunu bile değiştirir. Koç, kişiyi adeta bir kitap gibi okur ve ona en etkili stratejileri belirler. Günümüzdeki büyük firmaların, rakiplerine karşı bir adım daha ileride olmak adına tercih ettikleri bir koçluk türüdür.
Özellikle lider pozisyonunda olan kişiler için temel bir gereklilik haline gelmiştir. En kritik anlarda kişilerin nasıl tepkiler vereceğini ve nasıl bir yol izleyeceğini belirler. Her bir mimik üzerinde dahi saatler boyu durulabilir, bu kitle yönetimi için oldukça önemlidir. Özellikle milyonlarca insana hükmeden siyasetçilerin de başvurduğu yöntemlerden birisi haline gelmiştir.
Bu koçluk türünde kişinin fiziği, benliği ve duyguları tamamen bir araçtır. Hedef mutlaktır ve koç kişiyi adeta bir enstrüman olarak kullanarak, en doğru müziği ortaya çıkarmaya çalışır. Kişinin ruhsal durumu, düşünceleri, beden hareketleri ve duyguları daima gündemdedir.
Gestalt yaklaşımı ile kişinin nefes alma düzeni dahi değişebilir. Vücut duruşu mükemmel olmalı, yüz ifadeleri net durmalı ve ses kalitesi dahi bulunacağı ortama göre kabul edilebilir olmalıdır.
İşte tüm bu fiziksel ve içsel gözlemler, koç tarafından yapılır ve mevcut potansiyel en iyi şekilde kullanılır. Koç burada asla karşısındaki katılımcıyı yargılamaz, koçun görevi potansiyeli en yüksek seviyede kullanmaktır, elde edebileceği şeyleri bildiği kadar elde edemeyeceği kazanımların da farkında olmalıdır.
Gestalt elbette bir kavramdır ve bir yazıda anlaşılamayacak kadar karmaşık bir süreci ifade eder. Kullandığımız kavram ne olursa olsun, tüm koçluk türlerinde koçun tek temel amacı bulunur o da katılımcının farkındalık seviyesini en yükseğe çıkarak, kapasitesinin tamamını kullanabilmesini sağlamaktır. Koç değişimi amaçlar, karşısındaki kişinin de bu değişim için çabalaması şarttır işte farkındalık yaratma amacının sebebi de budur.
Atatürk, belki gestalt terimini bilmeden Türk gençliğine muhteşem bir danışmanlık yapmıştır. “Ey Türk gençliği, Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur.” diyerek, Türk gençliğine içindeki potansiyeli göstermiş ve Gençliğe Hitabesi’nde bu potansiyel ile gerekirse vatanı yıkılmaktan dahi kurtarabileceklerini fark etmiştir. Günümüzde milyonlarca Türk gençliği hala bu Gestalt yaklaşımına sahip koçluğun izinde gitmektedir.
Hedefler, kişi analizi ve sürecin şekillenişi ile her gestalt koçluğu farklılık gösterecektir. Öyle ki birbirine benzeyen iki gestalt koçluğu bulmak dahi mümkün değildir. Her danışan için kişiselleştirilmiş bu süreç yine kişilik yapısına göre farklı yaratıcılıklar içermek durumundadır. Gestalt yaklaşımında diğer koçluk türlerinde olduğu gibi tekniklere bağlı kalınmaz. Temel yaklaşım daima süreci izler ve doğrusal bir yol izlenmez. Yol daima karmaşıktır ve sürecin gidişatına göre daima yeni stratejiler belirlenebilir, radikal değişimler ise kaçınılmazdır.