Çözelti Nedir?
Maddelerin, herhangi bir oranda bir araya gelerek oluşturduğu homojen karışımlara çözelti denir. Çözeltiler, iki ya da fazla maddeden meydana gelebilir. Çözeltiler, çözücü ve çözünen olmak üzere iki bileşenin bir araya gelmesinden oluşur. İki bileşenden miktarca fazla olanı çözücü, miktarca az olanı ise çözünendir.
Çözelti ve çözücüler sıvı ve katı olma durumlarına göre sınıflandırır. En önemli çözelti tipleri ise şu şekildedir;
5.Katı '“ Gaz (Palladyum '“ hidrojen) 6. Katı '“ katı (Bakır Çinko)
3. Sıvı '“ Gaz (su - karbondioksit) 4. Katı '“ Sıvı (Çinko '“ Civa)
1. Sıvı '“ Sıvı Çözeltiler (Su '“ Alkol) 2. Sıvı '“ Katı Çözeltiler (Su '“ Tuz)
Çözeltinin Derişimleri Nedir?
Çözelti sonucu ortaya çıkan çözünmüş maddenin miktarını belirlemek için kimi zaman muhtelif derişim terimleri kullanabilir. Örnek vermek gerekirse Çözünmüş maddenin 80 gramında bulunan madde miktarı belirlenmek isteniyorsa, başka bir maddenin 100 ml bulunan çözünmüş madde soruluyorsa, çıkan çözelti derişimi birbirinde farklı olacaktır. Çözelti derişimi için kullanılan terimler şu şekildedir:
Çözeltilerin Yüzde Bileşimi: Bir çözeltinin 80, 100, 120 yani çözelti miktarına göre, çözünmüş olan maddenin gram miktarına çözelti yüzdesi denir. Örnek vermek gerekirse %20 gr tuz çözeltisi denildiğinde, 100 gramlık bir maddenin 100 gramında, 20 gram tuz olduğunu ifade eder. Geri kalan %80 oran da ise su bulunur.
Adi Konsantrasyon (Derişim): Çözeltilerin birim hacminde çözünmüş olarak bulunan maddenin gram miktarına, çözeltinin konsantrasyonu adı verilir. Örnek vermek gerekirse 200 ML çözünmüş maddenin, gram miktarını alarak yüzde konsantrasyonunu bulabilirsiniz.
Molarite: Çözeltilerin litresinde çözünmüş olarak bulunan madde mol sayısına, maddenin molaritesi denir. Örnek vermek gerekirse 1 molar sülfürik asit çözeltisi, 1mol sülfirik asit (H2 SO4) çözeltisini ifade eder.
Çözelti Çeşitleri Nelerdir?
Çözelti çeşitleri 6 farklı şekilde incelenebilir. Bunlar Yüzde solüsyonlar, ayarlı solüsyonlar, doymuş solüsyonlar, tampon solüsyonlar, formal çözelti, molal çözeltidir.
1) Yüzde Solüsyonlar
Yüzde solüsyonlar, 100 ml çözücü içerisinde eriyen madde miktarını verir. G/ML, ML/ML şeklinde ifade edilir. Çözülen madde eğer katı hal durumunda ise bu çözeltiler %g, (g/ml) şeklinde ifade edilir.
2)Ayarlı Solüsyonlar
Ayarlı solüsyonlar kendi içinde 3'e ayrılır. Bunlar molar solüsyonlar, osmolar solüsyonlar, normal solüsyonlardır.
Molar solüsyonlar: Mol ile ifade edilen miktarda madde bulunduran çözelti molar çözeltidir.
Osmolar Solüsyonlar: Birbirleri ile aynı oranda osmotik bakımından aktf patikül bulunduran çözeltiler osmolar çözeltidir.
Normal Solüsyonlar: Litre cinsinde bir eş değer gram madde bulunan çözeltilerdir.
3) Doymuş Solüsyonlar
Sabit basınç, sıcaklıkta, en fazla maddenin çözünmüş olduğu çözeltiye verilen addır.
4) Tampon Solüsyonlar
Bir çözeltiye asidik ve bazik madde ilave edildiğinde dahi iyon konsantrasyonunda ki değişim sabitse bunlara tampon çözeltiler denir.
Formal çözelti ve molal çözeltinin daha önce tanımını vermiştik. Çözeltiler hakkında daha detaylı bilgiye ulaşmak için ilgili kaynak siteyi ziyaret edebilirsiniz: Çözelti Nedir