Yapay zekâ hayatımıza 2023 yılının başında girdi. İlk bakışta çok anlam yüklememiş olsak da sistemin çalışma prensibini anlamlandırdıkça olağan dışı özelliklerini de keşfettik. Elbette sistemin en önemli özelliklerinden birisi, içerik üretmek ki, SEO denince akla ilk gelen unsur elbette metin üretmek oluyor. Pekiyi CHATGPT ve benzeri yapay zekâ (AI) yazılımları, SEO için etkili sonuçları sağlayabiliyor mu? Sistemin geleceği nedir? Current Works Medya Ajansı Kurucu ve CEO’su Ömer YOLUK, yapay zekâ ve SEO ilişkisine dair bilgi ve deneyimlerini aktarıyor.
***
SEO; dijital pazarlamanın bel kemiği olarak ve son derece önemli bir çalışma sistematiğidir. İçerik, SEO sistematiği içerisinde elbette en önemli yeri kaplıyor. Burada içeriğin SEO’yu neden çok ciddi şekilde etkilediğini doğru anlamak gerekiyor. Aksi durumda, “herhangi bir içerik” ile SEO yapabileceğimizi düşünebiliriz. Bu da çok yanlış bir yaklaşım olur.
Google İçeriğe Neden Önemli Veriyor?
Google, arama sonuçlarını “alfanümerik” yani kelime ve sayı bazlı bir sistem üzerinden indeks içerisine alıyor. Buna görseller, videolar ve ses dosyaları da dahil. Her ne kadar görselleri ve videoları anlamlandırmak için bir aracı olsa da aslında değer sistemi kelimeler üzerine kurulu. Bir sayfanın ne işe yaradığı ve ne anlattığı, içerikteki kelime ve cümlelerle anlam kazanıyor. İnsan eli kullanmadan indeksleme ve sıralama yapıldığı için sayfanın ne anlattığının bilinmesi gerekiyor.
İkinci olarak ise “Sayfa fayda sağlıyor mu?” sorusu soruluyor ki, bunun ölçümünü yaparken içeriğin değeri, içerdiği kelimeler ve cümlelerin çok daha önüne geçiyor. Bir sayfanın kullanıcılara fayda sağlayabilmesi için;
Özgün
Okunabilir
Farklılık arz eden
Doğru
İlham verici
İçeriğe sahip olması gereklikleri isteniyor. Bunlar sağlamayan içeriğin, teknik SEO kriterlerine uyması ise hiçbir anlam ifade etmiyor. Binlerce sayfa özgün içeriğe sahip sitelerin son derece düşük trafiklere sahip olduğunu, buna karşılık birkaç sayfa faydalı içerik ile donatılmış sitelerin, dünyanın önde gelen kaynaklarından birisi olabildiğini görüyoruz.
Özgünlük; kriter olarak bir seçenek değil. Kanuni olarak ve arama motorları algoritmasının bir bileşeni olması bakımından bunu zaten sağlamak zorundayız.
Okunabilirlik ise; bazı teknik şartlar yerine getirilerek sağlanabiliyor. Edebi kurallar ve pazarlama standartlarını sağlamak burada yeterli olabiliyor.
Farklılık arz etme durumu ise çoğu zaman yanlış anlaşılıyor. ChatGPT gibi yapay zekâ kaynaklarından alınan metinlerin, kelimelerini değiştirmek, bizi farklılık sonucuna taşımıyor. “Farklı” kavram olarak ortalama yayınların içeriklerinden farklı bir içeriğe sahip olmayı ifade ediyor. Yani metnin yazım tarzının farkı değil, metnin içerdiği verinin farkını dikkate almamız gerekiyor.
Yapay Zekâ ile Üretilen Metinler Farklı mı?
Hayır. Yapay zekâ, açık kaynaklarda yayınlanan metinlerden hareketle mantıksal sorgular yaparak, sahip olduğu algoritmaya uygun gramer yapısında içerikler üretir. Yani yapay zekalı bir yazılımın, “farklılık yaratmak için yaratıcı olmak” gibi bir yeteneği yoktur. Bu yetenek, bilindiği kadarıyla evrende sadece insana özgü bir yetidir ki, hangi zekâ birimine sahip olursa olsun, yazılımlar doğrusal düşünmek zorundadır.
Yapay zekâ, içerik dünyasında “Rewrite” olarak bilinen işlemi yapar. Bir, birkaç veya milyonlarca sayfa içerisinde tutarlı bulduğu verileri, kendisine doğru olarak kabul ettirilen gramer algoritması ile yeniden yazar. Yani bu yapıda oluşan metin, diğer milyonlarca siteden farklı değildir.
Yapay Zekâ ile Üretilen Metinler Doğru mudur?
Böyle bir garanti verilemez. Yapay zekâ, deney yaparak verinin doğruluğunu anlayabilme durumunda değildir. Eğer açık kaynaklardaki veriler yanlış ise yapay zekâ da yanlış veriyi sunar. Hatta tüm doğru verilere rağmen, yanlış veriyi metne dönüştürmesi de mümkün olabilir. Bu öngörülemez bir durumdur. Zaten yapay zekâ yayıncıları da verilerin doğruluğunu garanti etmediklerini beyan ederler.
Google, verinin doğruluğunun ispat edilmesi için metinlerin üreticilerinin kim olduğu ve metne kaynak olarak hangi verilerin dikkate alındığının beyan edilmesini ister.
Yapay Zekâ İlham Verebilir mi?
Yapay zekâ, metin üretme kabiliyeti olmayan, gramer bilmeyen ve/veya yaratıcılık kabiliyeti bulunmayanlar için ilham verme yetisine sahip görülebilir. Kimilerimiz için birkaç satır içerik üretebilmek çok ciddi bir sorun iken, bazılarımız için onlarca sayfa saatler içerisinde bir yayına dönüştürülebilir.
Yazarlık, insani yaratıcılığa dayalı beşerî bir kabiliyettir. Matematiksel bir algoritma ile yazarlık yapmak, ancak rewrite işlemi için geçerli olabilir. Buna karşılık, sizi bir dünyadan alıp bir başkasına taşıyacak yaratıcı bir öykü, matematiksel ölçümü yapılamayan bir kabiliyetin sonucudur.
Pazarlama da benzer şekilde, insani bir kabiliyettir. Pazarlamada kullanılacak içeriklerin, insani özelliklere sahip olmadan tüketiciyi ikna edebilmesi, beklenen bir durum değildir. Yani özellikle ticari web metinlerinin ilham kaynağı, yazarın bizzat kendisidir.
SEO İçin Etkili Sonuçlar Elde Edebiliyor muyuz?
1 Ocak 2023 tarihinde canlı yayına çıkan ChatGPT, içerik dünyasında bir depreme yol açtı. Bu gerçeği kabul etmek gerekiyor. Ancak bu depremin sebebi, yapay zekanın metin yazabilmesi değil, yapay zekanın, bazı yazarlar kadar ve hatta birçoğundan daha fazla aynı işi yapabiliyor olmasıdır. Ne demek istiyorum?
Rewrite işini otomatikleşmiş biçimde yapan yazarların yapay zekadan bir farkı yoktur. Bir siteden bakarak, yalnızca cümleleri değiştirmek biçiminde üretilen metinler; farklı, özgün veya ilham verici niteliklere sahip değildir. Aslında bunlar, kopyanın legalize edilmiş halidir. Bu uygulama Google nezdinde zaten uzun zamandır bir anlam ifade etmiyor. Google bu şekilde yazılan metinlerin teknik kriterlere uygun olmasını da önemsemeyip listelemiyor. Yani bu metinlerle SEO için etkili sonuçlar elde edilemiyor.
Yapay zekâ ile üretilen metinler de bu metinlerden farklı değil. Diğerinin aynısı olan metinlerin bir kullanıcı açısından bir faydasından söz edebilmek mümkün olmadığından Google bu metinleri de “çöp” olarak değerlendiriyor.
Kimi üreticiler, örneğin; 1000 kelimelik bir metnin 700 kelimesini yapay zekâ ile üretip kalanını kendileri üreterek kolaylık sağlayacağını düşünür. Bu, site sahipleri için de bir maliyet avantajı olacaktır elbette. Ancak burada Google tarafından yapılan iki açıklamanın ortalamasını doğru anlamak gerekiyor.
Birinci açıklama Google legal biriminden geldi ve orada açıkça;
“Otomatikleştirilmiş uygulamalar yasaktır”
Dendi.
İkinci ve en yeni açıklamada ise;
“Yapay zekayı yasaklamıyoruz, bazı istatistiki bilgiler ve benzeri kaynaklar için kullanılmasında mahsur görmüyoruz. Bununla birlikte, sitelerini yapay zekâ ile üretenler için cezaları da öngörüyoruz.”
Dendi.
İkinci açıklamayı okuyan bir kısım, Google’ın artık yapay zekâ ile site içeriği donatmaya engel olmayacağı çıkarımında bulundu ki, bu bütünüyle yanlış bir algıdır. Yapılan açıklamaların her ikisinde de tamamen veya yoğunlukla otomatikleştirilmiş uygulamaların yasak olduğu açıkça belirtiliyor. Bunu menfaatlerimize odaklanan bir yanılsama ile hatalı yorumlamak çok yıkıcı sonuçlara neden olabilir. Google, yapay zekadan yardım alın, insan gözünden kaçabilecek unsurları bu şekilde tamamlayın diyor. Örneğin; yanlış cümleler kurmayın, noktalamayı yanlış kullanmayın, ilgili konu hakkında bugün neler olmuş öğrenin ama arkanıza yaslanırken yapay zekanın içerik üretmesini izlemeyin. Diyor.
Google Neden Otomatikleştirmeye İzin Veremez?
Google, arama sonuçlarında verdiği listede ulaşılan kaynakların doğru ve kullanıcı bakımından faydalı olmasını sağlamak durumundadır. Aksi halde kendi varlığı tehlikeye girer. Düşünelim ki, bugün yaptığını tüm sorgularda yanlış veya yanıltıcı kaynaklara eriştiniz. Bu durumda sistemi bir daha kullanmayı bir daha düşünürsünüz. Pekiyi yapay zekayı tüm site sahipleri kullanırsa, Google bu listelemeyi nasıl yapabilir? Hangi sitenin daha faydalı olduğunu nasıl anlayacak?
İşte sorunun cevabı da burada ortaya çıkıyor. Google sahip olduğu sistematik ile zaten otomatik üretilen metinler ne kadar farklılaştırılmaya çalışılsa da bunu fark edebiliyor. Yani sistemin yasakladığı bütünüyle veya yoğunlukla otomatik üretilmiş metinler, zaten direkt ceza alıyor ve SEO anlamı ifade etmiyor.
Otomatikleştirilmiş metinlerin üretimi herhangi bir sınıra sahip değil. Özgünlük değerlemesi bakımından da testleri geçen bu metinleri, dileyen herkes milyonlarca kelime üretebilir. Bu durumda rekabet; “kim daha fazla otomatik metin üretiyor” bağlamına dönüşür. Bu durumda, sitelerin kalitesi ve benzeri unsurları tamamen gündem dışına çıkar ve kim daha fazla girdi yaparsa öne çıkar. Elbette bu gerçekten faydalı kaynakların geride kalmasına ve kullanıcıların yanlış kaynaklara ulaşmasına neden olabilir. Sonuç olarak Google, bir süre sonra hiçbir faydalı kaynağı sağlamayan bir mecraya dönüşebilir.
Bu hayati kriter nedeniyle, Google otomatikleştirilmiş metin içeriği veya diğer herhangi bir içeriği kabul edemez. Uzun vadede, bu kullanım ile ilgili net ve cezai unsurları oraya koyan bir yayın yapacağını tahmin ediyoruz ki, aslında eldeki veri bunu değerlendirmek için de gayet yeterli.
İkinci olarak ise faydalı metin algoritması devreye giriyor. Otomatik olmayan metnin, EEAT kurallarına uygun olmadığını tespit ediyor. İnsan eli ile oluşturulan metinlerin de yapay zekâ ile yaklaşık aynı olabileceğinden bahsettik. EEAT, insan eli ile üretilen metinlerin faydalı hale gelmesini sağlamayı öngörüyor ki, bunun için de ürettiğini içeriğin ne olduğunu ve ne anlattığını bilmeniz ve onu geliştirmeniz gerekiyor.
Sonuç:
Yapay zekâ, hayatımızın her alanında faydalı sonuçları bize sunabiliyor. Ama SEO; arama motorları tarafından genel olarak nitelikli pazarlama olarak ele alındığından, otomatikleştirilmesi mümkün olmayan uygulamaları içeriyor. Google algoritmalarının bugüne kadar çıkarılan tüm güncellemeleri, otomatikleştirmeyi engellemek için yapılıyorken, içeriğin otomatikleştirilmesine izin vermelerini elbette beklemiyoruz.
SEO için temel kuralları izlemek, sonuca ulaşmamız için aslında yeterli.
İşinizi iyi bilin ve en kapsamlı şekilde anlatın. Samimi olun ve hile yapmayın. Tüm dijital pazarlama bileşenlerinizi kombine biçimde kullanın. Yani nitelikli pazarlama yapın ve gerçek bir işletme ya da bilgi kaynağı haline gelin. Bunun için gerekli olduğunu düşünüyorsanız, işini gerçekten bilen dijital pazarlama firmaları ve ekiplerine başvurabilirsiniz.