Tarihin en büyük depremlerinden biri ile karşı karşıya kalan Türkiye’de önce 7.7, ardından ise 7.6 büyüklüğünde iki ayrı deprem gerçekleşti. 6 Şubat 2023 Pazartesi günü gerçekleşen depremin merkez üsleri ise Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan’dı. Devam eden arama kurtarma çalışmalarından umutlu bekleyiş sürerken; uzmanlardan da uzmanlıkları doğrultusunda uyarılar gelmeye başladı.
Deprem sonrası pek çok doktor, uzmanlıları doğrultusunda uyarılarda bulunmuş, yer bilimciler ise, olası depremlere karşı Türkiye’yi uyarmaya başlamıştı. Bu kez uyarılar avukatlardan geldi. 7’den 70’e herkesi etkileyen ve 20 binden fazla kişinin ölümüne; 80 binden fazla kişinin yararlanmasına yol açan deprem sonrasında depremzedelere önemli uyarılar gerçekleştiren Avukat Dr. Umut Metin, Posta Gazetesi’ne bir demeç verdi. Avukat Metin’in gündeminde ise, depremzedelerin hakları vardı.
YASAL HAKLARINIZI KORUYUN
Afetten kaynaklı olarak hasar tespitin yapılması gerektiğinin altını çizen Metin, “Afete maruz kalan vatandaşlar, uğradıkları zararların tespitini öncelikle yaptırmalı. Örneğin, evi yıkılan, arabası göçük altında kalan ilerde bu zararının tazminini talep edecek ise veya karşılaştığı zararın deprem kaynaklı olduğunu ispat etmek istiyorsa, bu durumu mahkeme aracılığıyla tespit ettirmeli. Bu konuda, tespit talep eden depremzede tanık dinletebileceği gibi, bilirkişi tarafından irdelenmesi gereken konuları da mahkemeye sunduğu dilekçesinde ifade etmeli” şeklinde konuştu. Ardından mülk sahibinin hayatını kaybetmesi durumunda yapılacakları da aktaran Metin, “Delil tespiti yaptıramayacak durumda olan kişilerin eşi ve keza üçüncü dereceye kadar yakınları tespit işlemi talebinde bulunabilecekler” uyarısında bulundu. Vekaletsiz işlemin depremzedeler için mümkün olduğunu bildiren Metin, şöyle konuştu:
“Deprem ardından karşılaşılan tablo insanların can ve mal tehdidini birlikte yaşamasıdır. Bu durumda, örneğin bir göçük altında yakını bulunan ve tüm zihniyle burada olan bir kişinin, yasal haklarının korunması için bir de şekli bir vekâletname için noterliğe gitmesi aranmamalıdır. 4539 sayılı yasamızda da açıkça ifade edilmektedir.”
ADLİ YARDIM HÜKÜMLERİNİ BİLİN
Açıklamalarına vekaletsiz işlemlere ilişkin detaylar ile devam eden Metin, “Herhangi bir vekâletname olmaksızın, avukatın yetkilendirildiğine dair bir yetki yazısıyla avukatlar işlem yapabilecektir. Bu durum gayet yerinde bir hukuki düzenlemedir. Yapılacak işlemle bir hakkın korunması için, karşıda bir hasım olmaksızın yapılabilecek işlemlerde depremzede vatandaşın hukuki işlem öncesi, resmi prosedürlerle boğulmaması için yerinde bir düzenleme” tespitinde de bulundu. Ardından sürecin adli yardım hükümlülüklerine değinen Metin, açıklamalarını şu ifadeler ile noktaladı:
“Ülkemizde ulusal yas, bölgede olağanüstü hal ilan edilmiştir. Hazine ve Maliye Bakanlığı durumun mücbir sebep olduğunu resmi olarak açıklamış ve vergisel yükümlülükler ötelenmiştir. Bunların bütünü bölgede deprem mağduru olan tüm insanlarımızın ücretsiz olarak hizmetlere erişimini gerekli kılmaktadır. Bu durum yargı ve mahkemeler için de geçerlidir. Maddi gücü olmayanın, zorda olan bir de dava harcı ve gideri ödemesi beklenemez. Bölgedeki tüm vatandaşlar ve hatta talep eden tüm şirketler/tüzel kişiler adli yardımdan faydalanabilmelidir.”