Tüm Türkiye’yi yasa boğan 2 büyük deprem, dünya basınının da gündemine oturdu. BBC International’dan Pallob Ghosh, Maraş depremini ve neden bu kadar yıkıcı olduğunu yazdı…
Pazartesi sabahı erken saatlerde Maraş’ta meydana gelen büyük depremde 5 binden fazla kişi öldü, binlerce kişi yaralandı. Depremi, nerdeyse ilki kadar büyük bir deprem de dahil olmak üzere artçı sarsıntılar izledi.
Neden bu kadar ölümcüldü?
Deprem 7.8 olarak kaydedildi, resmi büyüklük ölçeğinde "büyük" olarak sınıflandırıldı. Yaklaşık 100 km'lik (62 mil) bir fay hattı boyunca kırılarak, fayın yakınındaki binalarda ciddi hasara neden oldu.
University College London'da Risk ve Afet Azaltma Enstitüsü başkanı Prof Joanna Faure Walker şunları söyledi: "Bu deprem son 10 yılın en büyük depremlerinden biriydi ve böylesi yalnızca 4 kez görüldü. Özellikle ilk depremden sonra görülen ikinci büyük deprem, pek az örneğe sahiptir” açıklamasını yaptı.
Herkes uyuyordu ve evindeydi
Ancak yıkıma neden olan sadece sarsıntının gücü değildir. Bu olay sabahın erken saatlerinde insanların içeride ve uyurken meydana geldi ve herkes evlerindeydi. Binaların sağlamlığı önemli bir faktördür!
Portsmouth Üniversitesi'nde volkanoloji ve risk iletişimi alanında okuyucu olan Dr Carmen Solana şöyle diyor: "Dirençli altyapı maalesef Güney Türkiye'de ve özellikle Suriye'de düzensiz, bu nedenle hayat kurtarmak artık çoğunlukla müdahaleye bağlı. Hayatta kalanları bulmak için ilk 24 saat çok önemliydi. 48 saat sonra hayatta kalanların sayısı büyük ölçüde azalır."
Bu, 200 yıldan uzun süredir büyük bir depremin veya herhangi bir uyarı işaretinin olmadığı bir bölgeydi, bu nedenle hazırlık seviyesi, sarsıntılarla baş etmeye daha alışkın olan bir bölgeye göre daha düşük olacaktır.
Depreme ne sebep oldu?
Yer kabuğu, yan yana iç içe geçmiş levha adı verilen ayrı parçalardan oluşur. Bu plakalar genellikle hareket etmeye çalışır, ancak bitişik olana sürtünme sürtünmesi ile engellenir. Ancak bazen basınç, bir plaka birdenbire sarsılarak yüzeyin hareket etmesine neden olana kadar artar.
Bu durumda, depreme sebep olan, kuzeye doğru hareket eden ve Anadolu levhasına sürtünen Arap levhasıydı.