Bir süredir aralarında soğuk savaş olan Rusya ile Ukrayna, geçtiğimiz yılın şubat ayında Rusya’nın Ukrayna’ya ait bir bölgeyi işgaliyle sıcak temas içerisine girdi. Bir yıldır savaşta olan Rusya ile Ukrayna arasındaki pek çok ara buluculuk çabaları sonuçsuz kalırken; işgale net bir şekilde tavır koyan Avrupa Birliği (AB), Rusya’ya çeşitli ambargolar koymaya başladı. AB’nin sıradaki ambargo hamlesinde dizel yakıt var.
Kamyon, otobüs, gemi ve trenlerde kullanıldığı gibi inşaat, imalat ve tarım makinelerinde de kullanılan dizel, hiç kuşkusuz yakıtın en yaygın kullanılanı. En büyük tedarikçi olan Rusya’dan vazgeçen AB ülkeleri, şubat ayında başlayacak olan bir ambargonun üzerinde çalışmaya başladı. Hazırlıkların tamamlandığı ambargo sonrası başka bir tedarikçi olan Ortadoğu ile Avrupa’yı birbirine bağlayan Türkiye’nin konumu ise, analistlerin gündemindeki en önemli konulardan biri oldu.
AB, RUSYA’YA AMBARGO HAZIRLIĞINDA
Yaklaşık bir yıldır devam eden Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın sona ermesi için Rusya’ya ambargo uygulamaya hazırlanan AB ülkeleri, şubat ayından itibaren ambargoların kapsamını genişletmeye hazırlanıyor. Rusya’nın sadece petrolüne değil aynı zamanda rafine edilmiş dizel gibi yakıtlarına da ambargo uygulamaya başlayacak olan AB ülkelerinin dizeli nereden alacağı ise merak konusu. Zira, dizelde çizilecek yeni rota itibariyle uygulanan ambargo, Türkiye’yi ihracat konusunda güçlendirebilir.
Analistlerin bir süredir kafa yorduğu AB ambargoları, bilindiği üzere Avrupa ülkelerinde enerji krizine yol açmıştı. 2022 yılında doğalgazda ciddi sıkıntılar yaşayan Avrupa ülkelerinde bu kez dizel krizinin yaşanıp yaşanmayacağı tartışmalarına çoktan başlandı. AB’nin Rus petrol ürünlerine ambargosunun 5 Şubat’ta devreye girmesi beklenirken, bu ambargonun “dizel pazarlarında durumun sıkılaşacağı” görüşünde bulunan pek çok analist, “2022 Avrupa’da doğalgaz darboğazı yılıydı. 2023 de dizel darboğazı yılı mı olacak?” şeklindeki endişeleri taşıyor.
TÜRKİYE BU AMBARGO’DAN ŞANSLI ÇIKABİLİR
Her ne kadar Rusya’da devam eden bir savaş olsa da sektörün en büyük tedarikçisi konumunda olan Rusya’nın ambargodan sonra nasıl bir yol izleyeceği hala merak konusu. Bloomberg’de yer alan bir analize göre, ambargodan en şanslı çıkacak ülkelerden biri Türkiye olabilir. Zira coğrafi konum nedeniyle ihracat potansiyeli taşıyan Türkiye, Ortadoğu’dan alımlarını yükselmesiyle birlikte aracı konuma gelecek ülkeler arasına girebilir. Öte yandan konuya ilişkin haberde yer alan analiz şu şekilde:
“AB’nin bir parçası olmayan Türkiye Rusya’dan büyük hacimlerde dizel ithal edebilir – hali hazırda dizel ithalatı var – ve bunu yurtiçi pazarda kullanabilir. Kendi rafinerilerinde yaptığı dizel ise AB’ye muhtemelen daha da yüksek fiyatlardan satılabilir.”