Göz acillerinin doğru zamanda teşhis edilip tedavi sürecinin başlatılması oldukça önemlidir. Bütün dünyadaki acil servis başvurularının ortalama %3’lük bölümünü göz ve görme bozukluklarından kaynaklı vakalar oluşturur. Gözdeki acil vakalar, doğrudan görme işlevini tehdit edebilir. Öte yandan hızlı bir biçimde tedavi gerçekleşmezse kalıcı körlük gibi son derece olumsuz bir tablo ile karşılaşılabilir. Kimyasal yanıklardan göz travmalarına, retina atardamar tıkanıklığından akut göz tansiyonuna (glokom) dek pek çok senaryoyu bu kapsamda değerlendirmeliyiz.
Gözdeki Acil Durumlar İhmal Edilmemeli
Günümüzde acil servislerde, göze ilişkin en çok travma gerekçesi ile başvuru yapılır. Gözün çevresindeki yapılardaki enfeksiyon problemleri de aynı şekilde yaygın bir gerekçe olarak karşımıza çıkar. Gözle alakalı acil durumların kesinlikle ihmal edilmemesi ve bireylerin bu konuda yüksek bir bilince sahip olmaları gerekir. Korneada yabancı cisim, arpacık, şalazyon, kornea sıyrığı, konjonktivit, en sık görülen acil vakaları olarak kabul görür. Daha ender görülen vakalar içerisinde ise kimyasal yanıklar, akut glokom ve retina yırtığı/dekolmanı gibi durumları sıralayabiliriz.
Kimi durumların doğrudan acil klinik alanlarında hemen görülmesi ve tedavi edilmesi şarttır. Gerekli görülmesi durumunda ise önce ayrı bir göz hekimine yönlendirilmesi gerekebilir. Bazı özel vakalarda acil tedavi bizzat nöbetçi göz doktoru tarafından yapılır. Göz hekimine acil şekilde ulaşılamayan durumlarda ise pratisyen hekimler ya da acil uzmanı hekimler rol üstlenebilmektedir. Göz acillerinde detaylı hasta hikayesi ve pratik testler, referans olarak ele alınır.
Doktora ulaşana dek hastaların kimyasal yanık ya da delici yaralanma gibi durumlar için bilinçsiz şekilde hareket etmemeleri gerekir. Özellikle yaralanma vakalarında göze hemen doktor kontrolünden bağımsız şekilde merhem ya da damla uygulamak yanlıştır. Gözü bir kalkan vesilesiyle kapatmak ve acil servise ulaşmak, en makul yol olarak bilinir.
Göz Acillerinde Belirtiler
Göze en ufak bir yabancı cismin kaçması bile uzun vadede yaratacağı etkilerin potansiyeli nedeniyle acil kapsamında değerlendirilmelidir. Diğer yandan tek ya da çift gözde oluşan anlık görme kayıplarında da hastanın soğukkanlı davranarak acile ulaşması gerekir. Ani görme kayıpları genelde ani atardamar tıkanmalarından kaynaklıdır. Göz acillerinde en temel belirtileri ise şu şekilde aktarabiliriz:
Geçici ya da kalıcı görme kayıpları
Çift görme durumu
Yanma ya da batma hissi yaşamak
Göz bebeklerinin boyutlarının değişmesi. Özellikle iki gözdeki boyutun farklılaşması.
Gözün diğer gözden farklı şekilde hareket etmesi.
Anlık başlayan göz ağrıları
Gözde akıntı
Işık hassasiyeti
Kaşıntılar
Göz beyazında kanlanma
Hangi Durumlarda Acil Göz Muayenesi Olmalıyım?
Göz rahatsızlıklarına ilişkin en çok sorulan sorulardan biri de “hangi göz problemlerinde acile gitmeliyim?” şeklindedir. Kırmızı göz, ağrılı göz ya da ani görme kayıpları, tek bir saniye bile kaybedilmemesi gereken, en önemli göz acilleri arasında kendine yer bulur. Fakat göz acillerini sadece bu vakalarla sınırlandırmak olanaksızdır. Bu tip vakalar, genelde ışıktan ziyade biyomikroskopla muayene ortamında değerlendirilir.
Tespiti gerçekleşen durumun içeriğine bağlı olarak, gerekli görülmesi durumunda hasta hemen ameliyata dahi alınabilmektedir. Bilhassa damar tıkanıklığından kaynaklı özel problemlerde hızlı müdahalede bulunmak, hayati bir öneme sahiptir. Acil göz doktoru muayenesi gerektiren diğer durumları şöyle aktarabiliriz:
Hızlı bir şekilde ilerleyen ani görme kayıpları
Gözünüzden birini kapattığınız zaman diğer gözünüzde karanlık ya da perdeli görme durumu
Geçmeyen göz ağrıları
Işıktan rahatsız olma, ışığa karşı aşırı hassasiyet.
Göz kızarıklığı
Çocuklarda ya da bebeklerde sıkça görülen, göz kapaklarında şişlik
Kimyasal maddelerin ya da yapıştırıcıların bir şekilde göze ya da göz kapağına teması.
Acil göz muayenesi gerektiren durumlarla kısa bilgiler vermeye çalıştığımız bu yazının sonuna geldik, herkese sağlıklı günler dileriz.