Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) önümüzdeki günlerde yasalaştıracağı Emeklilikte Yaşa Takılanlar ( EYT) düzenlemesinin detayları yeni yıldan hemen önce ortaya çıkmıştı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın hazırladığı EYT düzenlemesi taslağında yaş sınırı yer almamıştı. Bu hali ile 2 milyon 250 bin kişiyi emekli edecek olan düzenleme kapsamına girmek için sigorta tarihini öne çekmek isteyen vatandaşlara ise, bir açıklama geldi.
SSK (4A), Bağ-Kur (4B) ya da Emekli Sandığı (4C) kapsamında emekli olacak olması fark etmeksizin 8 Eylül 1999 tarihi öncesi giriş şartını taşımayan tüm vatandaşların sigorta giriş tarihini öne çekebilecek olan formüller işin uzmanlarından geldi. Takvim Gazetesi’ne sorularını yollayan vatandaşların EYT soruları bugün tek tek yanıt buldu. Böylelikle EYT düzenlemesinin tüm detayları da ortaya çıktı.
BORÇLANMALARDA TARİH ÖNEMLİ OLACAK
Hiç kuşkusuz EYT düzenlemesi kapsamında en çok merak edilen borçlanma şartları oldu. Bu konuda vatandaşlardan birinin sorduğu “11 Mayıs 1974 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 21 Haziran 1999'da olup 6707 gün prim ödemem var. Fakat 25 yılın dolmasına 1 yıl 5 ay 15 gün var. Askerlik borçlanması yapsam yılı doldurmuş olur muyum?” sorusuna işin uzmanlarından “Askerlik tarihinizi ve askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Sorunuzun cevabı askerlik tarihinize göre değişir. Şayet sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız en az 525 gün askerlik süreniz varsa, borçlanarak sigorta başlangıç tarihinizi 6 Ocak 1998'e çekebilirsiniz. EYT kapsamındasınız. EYT'lilerden yaş aranmayacağını bizzat Cumhurbaşkanı açıkladı. Priminiz yeterli olup, borçlanmayla sigortalılık sürenizi de dolduracağınızdan, EYT yasası çıktığında emekli olabilirsiniz” cevabı geldi.
Başka bir askerlik borçlanması sorusu ise, “Askerliğimi 18 ay olarak yaptım. 2020 yılında askerliğimin 11 ayını borçlandım. Askerliğimin geri kalan 7 ayını tekrar borçlanabilir miyim?” sorusu oldu. Bu konuda da gazete aracılığıyla vatandaşa bir yanıt veren işin uzmanları, “Yasada askerlik süresinin tamamının bir defada borçlanmasına dair bir zorunluluk yok. Askerliğinizin kalan 7 ayını da istediğiniz zaman borçlanabilirsiniz” ifadelerini kullandı.
STAJ BORÇLANMASI İÇİN YASA ŞART
Kaç gün borçlanması gerektiğini merak eden vatandaşlar da gazete aracılığıyla uzmanlara sorularını sordu. Bu sorulardan birisi ise “1 Kasım 1979 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 15 Kasım 1997 olup 4800 gün prim ödemem var. Askerliğimi 1999-2000 arasında yaptım. Askerliğimin ne kadarını borçlanmalıyım?” sorusu oldu. Uzmanlar, bu soruya; “EYT kapsamındasınız. EYT'lilerden yaş aranmayacağı açıklandı. Ancak kaç gün prim aranacağı açıklanmadı. Şayet EYT yasası 8 Eylül 1999'dan önce emeklilikte aranan 5000 günü ararsa, askerliğinizin 200 gününü borçlanarak priminizi 5000 güne tamamlamanız emeklilik için yeterli. Ancak EYT yasası kademeli geçişteki primi ararsa, 18 ay (540 gün) askerlik yaptığınızı varsayarsak askerliğinizi borçlanıp, ayrıca 560 gün de prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlayarak emekli olabilirsiniz” cevabını verdi. Öte yandan EYT’nin en önemli sorularından biri olan staj borçlanmasına da son noktayı koyan uzmanlar, “1978 doğumluyum. Stajımı okul döner sermayesinde yapmıştım. Cumartesi, pazar mesai yaptım. Stajımı 1996-1997'de tamamladım. 18 yaş üstü idim. Emekli olmak için ne yapmam gerekir?” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Staj sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden, maalesef emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Staj sigortasının sigorta başlangıcı sayılabilmesi için bir yasa çıkartılarak borçlanma hakkı verilmesi gerekiyor. Bunun dışında sizin yapacağınız bir iş ve işlem yok.”