Gaziantep Üniversitesi öğrencileri, geliştirdikleri "Göz" isimli yapay zeka yazılımıyla görme engellilerin hayatını sesli komutlarla kolaylaştırmayı hedefliyor. Elektrik ve Elektronik Mühendisliği ile Havacılık ve Uzay Mühendisliği bölümlerinde eğitim gören 3 öğrenci, kaldıkları yurttaki görme engelli arkadaşlarının yaşadığı zorluklardan etkilenerek yazılım geliştirmeye karar verdi.
Yaptıkları çalışmalar sonucu yapay zeka yazılımını hazırlayan gençler, üretmeyi planladıkları "akıllı gözlük" veya yaka kamerası yardımıyla görme engellilere çevredeki engelleri anlık olarak sesli iletmeyi amaçlıyor.
Gençler, yapay zeka yazılımına sahip mobil uygulamayı kullanıma sunmak için bazı firmalarla görüşüyor. Uygulama, internet platformlarına yüklendiğinde cep telefonlarına indirilebilecek.Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü 2. sınıf öğrencisi Mustafa Seçilmiş, projeyi 1,5 yılda geliştirdiklerini söyledi.Bir süre sonra İnovamTİM İnovasyon Yarışması'na katıldıklarını belirten Seçilmiş, bu yarışmada üçüncü olduklarını ifade etti.
Yarışmada ödüllerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu'ndan aldıklarını anlatan Seçilmiş, "Projemizde sağlıkta yapay zeka kullanarak görme engelli bireylerin kullanabileceği bir mobil uygulama geliştirdik. Görme engelliler bu uygulamayı kullanarak anlık nesne takibini sürdürerek kulaklık yoluyla öğrenecek. Aynı zamanda konum desteği sunuyoruz. Ailesiyle görme engelli birey arasındaki konum bilinebilecek." diye konuştu.
"Uygulamamız görme engellilere göz olacak"
Bireyin bulunduğu lokasyonu ailesi ve yakınlarıyla anlık paylaşan uygulamanın güncel olarak yapıldığını aktaran Seçilmiş, şöyle devam etti:
"Bu uygulamayı kamera yoluyla kullanmayı hedefledik. Gözlükteki bir kamera veya yaka kamerası olabilir. İlerleyen süreçte imkan olursa kamerasız bir şekilde ışınları kullanarak geliştirmeyi düşünüyoruz. Bu uygulama canlı kayıt yapmıyor, yani kimsenin kaydı alınmıyor. Görme engelli birey bir arabayı görünce uygulama hemen nesneyi algılıyor ve 'araba var' diyor. Uygulama bir kişiyi 3-4 kez görünce bu insanı tanımlıyor, o insanı hangi isimle tanıyorsa o isimle sesleniyor. Uygulamamız görme engellilere göz olmayı hedefliyor. Birey bu ürünü kullanırken pek çok engeli ortadan kaldıracak. Trafik ışıklarını fark edebilecek, sesli olarak iletecek. Görme engelli bireyler insanları tanıyamıyor. Uygulama aynı insanı birden fazla gördüğünde o insanı tanımlayacak ve isim yoluyla aktaracak."
"Vicdani bir sorumluluk hissettik"
Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü 3. sınıf öğrencisi İbrahim Çeri de uygulamayı Mustafa Seçilmiş ve Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü öğrencisi Hazar Taylan Yılmaz ile geliştirdiklerini, Yılmaz'ın daha sonra İstanbul'daki bir üniversitenin Bilgisayar Mühendisliği Bölümü'ne geçiş yaptığını söyledi.
Çeri, uygulamayı kullanmanın hiçbir zorluğu olmadığına işaret ederek şunları kaydetti:
"Projemizin çıkma aşaması bir yurtta gerçekleşti. Görme engelli bir arkadaşımızın yaşadığı zorlukları ve yaşadığı engelleri görünce vicdani bir sorumluluk hissettik. Görüntü işlemedeki yapay zekayı kullanarak anlık sesle aktaran bir uygulama yaptık. Arkadaşlarımızla yarışmaya başvurduk. Engelli bireylerin günlük karşılaştığı engelleri, yani ağaç, araba, çukur, evleri görüp anında aktarılıyor ses olarak. Biz bastonu ortadan kaldırmayı hedefliyoruz. Aslında bastona da bu kamerayı yerleştirip uygulamayı kullanabiliriz. Büyük veri setlerini kullanıyoruz ve bunlar halihazırda var."
"Gençlerimize her türlü desteği vermeye hazırız"
Gaziantep Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Recep Yumrutaş ise öğrencilerin faydalı bir uygulama ortaya koyduğuna dikkati çekti.
Görme engelli bireyler için güzel bir uygulama olduğunu dile getiren Yumrutaş, "Yapay zeka teknolojisini kullanarak uygulama yapıyorlar. Bir insanla birden fazla kez karşılaşınca o insanın kim olduğunu algılayacak ve görme engellinin kulağına aktaracak. Karşınızdan 'şu geliyor' diye bilgi verecek. Bu projeler önemli. Bunların hayata geçmesi çok önemli. Projeyi çok önemsiyorum. Proje yapmak isteyen gençlerimize her türlü desteği vermeye hazırız." dedi.