Büyük Tümülüs hangi uygarlığa aittir şeklinde sorular internette yer almaya başladı. Büyük Tümülüs adıyla anılan Ankara’da bulunan tümülüs Friglere aittir. Diğer adı Midas Tümülüsüdür. Anadolu’nun birçok yerinde bulunan tümülüsler genellikle Lidya ve Frigler tarafından yapılmıştır. En çok da Gordion sınırları içinde görülür.
Tümülüs Nedir; Ne Amaçla Yapılmıştır?
Tümülüs içinde önemli insanların mezarlıklarını yani kısacası anıt mezarları olan, kişisel eşyalarını da barındıran tepeciklerdir. Latince kökenli bir kelime olup genellikle Anadolu, Trakya, Rusya gibi alanlarda görülür. Dönem, yapılış biçimleri, ölülerin gömülme şeklinde bile farklılar vardır. Her uygarlığın kültürel farklılıkları olduğu gibi mezar şekilleri de farklılık barındırır.
Türkiye’deki Tümülüsler Nerededir?
Türkiye’deki tümülüsler başta Ankara olmak üzere, Yozgat, Sakarya, Adıyaman, Samsun, Trakya’da görülür. Ankara’da Kral Midas Tümülüsü, Türkobası Tümülüsü, P Tümülüsü, Mama Deresi Tümülüsü, Kızlarkayası Tümülüsü, Hacıtuğrul Tümülüsü bulunurken en bilineni Kral Midas Tümülüsüdür. Dünyanın en büyük ikinci tümülüsü olup içindeki ahşap mezar odasının bir eşi daha yoktur.
Dünyadaki En Büyük Tümülüsler Nerede Yer Alır?
Dünyanın en büyük tümülüsleri yine Türkiye’de yer alır. En önemlileri Bintepeler, Gordion ve Komagene tümülüsleridir. Dünyada Balkanlarda, İsrail topraklarında, Hindistan, Pakistan ve Çin havzasında, Japonya, Kore gibi yarımada alanlarında, Meksika ve Amerika topraklarında, İskandinav yarımadasında görülmüştür. Belli bir toplumdan geldiği düşünülen tümülüslerin bazı kaynaklarda şamanizme bir gönderme olduğu söylenmiştir. Şamanist Türk toplumlarında da bu yapılara benzer mezarlıklar ve tepecikler bulunmuştur.
Kral Midas Tümülüsünün İçinden Neler Çıkmıştır?
Kral Midas Tümülüsünün içinden eşyalarından bazı parçalar çıkmıştır. Bunlar; ahşap bir masa, çeşitli kaplar, yatak, testi, iğnedir. İsmi Midas Tümülüsü olsa da defnedilen kişinin Midas’ın babası olabileceği daha yüksek bir ihtimaldir. Büyük Tümülüs adıyla da bilinen Kral Midas Tümülüsü dünyanın ilgisini çeken eserlerle bölgedeki turizmi artırmıştır.
Tümülüs Çeşitleri Nelerdir?
Tümülüs çeşitleri sırasıyla: Dolmen tipi tümülüsler, Lidya tipi tümülüsler, Frig tipi tümülüsler, Yunan tipi tümülüsler, Roma tipi tümülüsler, Doğu Roma tipi tümülüslerdir. Dolmen tipi mezarlar toprak taş ve benzeri oluşumların mezarın üstüne kapanmasıyla oluşan yapay tepeciklerdir. Roma ve Doğu Roma halkı bu tarz tümülüsleri daha modern hale getirmiştir. Lidya tümülüsleri bloklardan yapılmış tümülüslerdir, genelde kireçtaşı veya mermerden yapılmıştır. Frig tipi tümülüsler ise Lidya tümülüslerinden yapıları nedeniyle ayrılır, toprak ve ağaçlar kullanılmıştır. Yunan tipi tümülüsler genelde Frid ve Lidya tümülüslerinin geliştirilmiş halleridir. Roma tipi tümülüsler ise taştan yapılmıştır.
Tümülüs Katmanları Sırasıyla Nelerdir?
Tümülüs Katmanları:
- En üstte aşınma ve toprak taşınmalarına bağlı katman,
- Hediye katman krala ait topraklardan getirilerek oluşturulan katmandır,
- Ana katman ise bölgenin kendisine ait toprağın yığıntı alanıdır,
- Taş katman, çatı olarak kullanılır,
- Kil katman yağmur ve selden korunmayı sağlar,
- Son katman da tümülüsün kendisidir
Tümülüs Girişi Nasıl Bulunur?
Tümülüs girişiher toplum için farklılık gösterebilir. Ortak özellik olarak bütün tümülüslerin girişlerinde bir sunak bulunur Genelde bu girişler güneşe doğru bakmaktadır, günün belli bir saatinde güneş girişe dokunmak zorundadır. Tümülüs yığıntıları da bize giriş hakkında fikir verebilir. Genelde define veya arkeolojik kazı için tümülüsleri araştıran kişiler girişlerini bulmak da bir sorun yaşamasa da, tümülüse ait olan tuzakların nerelerden gelebileceği çok kestirilemez. Büyük Tümülüs ‘te bulunan mezar bir çukur içinde değil, bir zemin üzerindedir. Mezar odası kireç taşı ile çevrili haldedir. Diğer ünlü kralların tümülüsleri gibi yüksek düzeyde korunaklı olan bu tümülüs halen turist çekmeye devam ediyor.