Avrupa’nın en büyüğü olan Zaporijya Nükleer Santrali yakınlarında Ukrayna-Rusya askerleri arasındaki çatışmaların nükleer felakete yol açabileceği endişesi giderek artıyor. Santralin yakınlarında devam eden çatışmalar ve çevresinde çıkan yangınların ardından tesisin elektrik bağlantısının kesilmesi sonrası Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy açıklamalarda bulundu. Zelenskiy, "Dizel jeneratörler, tesise enerji sağlamak için hemen devreye alındı. Dünya bunun ne kadar büyük bir tehdit olduğunu anlamalı. Eğer dizel jeneratörler açılmasaydı, otomasyon ve santral personelimiz elektrik kesintisinden sonra müdahale etmeseydi o zaman radyasyon kazasının sonuçlarının üstesinden gelmek zorunda kalacaktık. Rusya, Ukrayna’yı ve tüm Avrupalıları radyasyon felaketinin bir adım ötesine taşıdı" ifadelerini kullandı. Zelenskiy, "Tüm Ukraynalıları temin etmek istiyorum. Acil bir senaryoyu önlemek için her şeyi yapıyoruz. Ama bu sadece bizim devletimize bağlı değil. Önemli olan, işgalcileri Zaporijya Nükleer Santrali topraklarından derhal çekilmeye zorlayacak uluslararası baskıya ihtiyaç duyulmasıdır. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu ve diğer uluslararası kuruluşlar, şu anda hareket ettiklerinden çok daha hızlı hareket etmelidir. Çünkü Rus birliklerinin nükleer santralde kaldığı her dakika küresel bir radyasyon felaketi riski taşıyor" dedi.
Nükleer güç ünitelerinin şebeke hatları devre dışı kalmıştı
Ukrayna Devlet Nükleer Enerji Şirketi Energoatom tarafından dün yapılan açıklamada, yangınlar nedeniyle nükleer santrali şebekeye bağlayan elektrik hatlarının zarar gördüğü, bu nedenle ulusal elektrik şebekesiyle bağlantısının kesildiği duyurulmuştu. Santralin ulusal elektrik şebekesiyle bağlantısının tarihte ilk kez kesildiği vurgulanan açıklamada, “Böylece, (Rusların) eylemleri, santralin elektrik şebekesinden tamamen ayrılmasına neden oldu. Santral tarihinde bir ilk” denilmişti. İki reaktörden birinin ulusal elektrik şebekesiyle bağlantısının yeniden sağlamak için çalışmaların devam ettiği belirtilmişti.
Dünyanın gözü nükleer santralde
Dünya liderleri ve uluslararası toplum son günlerde Rusya’ya nükleer santralin kontrolünü Ukrayna’ya devretmesi için çağrıda bulunurken, santralin hızlı şekilde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişleri tarafından denetlenmesini istiyor. Birleşmiş Milletler (BM), UAEA müfettişlerinin santrali ziyaretini kolaylaştırmaya yardım etmeyi teklif ederken, Rusya müfettişlerin tesise Ukrayna yerine Rus kontrolündeki bölge üzerinden seyahat etmesi konusunda ısrar ediyor. UAEA Başkanı Rafael Grossi ise daha önce Ukrayna ve Rusya’nın BM personelinin nükleer santraldeki durumu denetlemesi konusunda anlaştıklarını ifade etmişti.
