Kur Korumalı TL Mevduat (KKM) hesaplarının devreye alınmasından bu yana sistemde 782 milyar lira birikti. 21 Aralık 2021'de devreye alınan KKM uygulaması döviz tevdiat hesaplarında amaçlanan çözülmeyi sağlayamadı ancak döviz talebini dizginleyebildi. Sistemin devrede olduğu yılın ilk üç ayında 81 ilin döviz tevdiat hesaplarındaki değişimi inceledik. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Fintürk verilerine göre 81 ilin 79'unda bireylerin döviz cinsi tasarruf hesaplarında sınırlı da olsa satış yaptıkları hesaplanıyor. İki ilde ise döviz tasarruf hesaplarında artış görülüyor. KKM'nin devreye girmesiyle 79 ilde tasarrufların döviz ve altına dönüşü önlenebilmiş.
136 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ
Dövizde en hızlı çözülme Sinop %8.3, Gaziantep %8.1, Kilis %7.7, Trabzon %7.7 ve Ardahan'da %7.3 illerinde görüldü. Söz konusu üç ayda Sinop'ta bireylerin döviz tasarruf mevduatlarında %8.3, Gaziantep'te %8.1, Kilis'te %7.7, Trabzon'da %7.7 ve Ardahan'da ise %7.3 oranında düşüş gözlendi. Sadece iki şehirde Hakkari ve Kırıklareli'nde her birinde yüzde 3.3 olmak üzere bireylerin döviz tasarruf mevduatları yükseldi. Döviz cinsi tasarrufların yüzde 61'inin toplandığı üç şehir olan Ankara, İstanbul ve İzmir'de ise düşüş yüzde 5'in altında kaldı. Yılın ilk üç ayında Ankaralılar döviz tasarruflarının yüzde 4.5'ini, İstanbullular yüzde 4.1'ini, İzmirliler ise yüzde 3'ünü bozdurdu. Verilere göre 81 ilde gerçek kişilere ait döviz cinsi tasarruf mevduatları toplamı 2021 Aralık sonunda 145.7 milyar dolar tutarında iken; yüzde 4.5'lik sınırlı oranda düşüşle Mart 2022 itibarıyla 135.9 milyar dolara geriledi.
Yozgat ve Nevşehir hızlı liralaştı
Öte yandan BDDK verileri bireylerin toplam TL tasarruf mevduatının Aralık 2021 sonuna göre 228 milyar lira arttığını da gösteriyor. Aralık sonunda 1 trilyon 33 milyar lira olan Türk Lirası tasarruf mevduat toplamı mart sonu itibarıyla yüzde 22 oranında artışla 1 trilyon 260 milyar liraya ulaştı. Bireylerin TL tasarruf mevduatında en hızlı artış yüzde 38 ile Nevşehir'de görüldü. Yozgatlılar TL tasarruflarını yüzde 35, Gaziantepliler ise yüzde 29 oranında artırarak ‘liralaşma'da öne çıktı.
Dövize endeksli hesaplar büyüyor
Kur Korumalı TL Mevduat (KKM) miktarı, 22 Nisan itibarıyla 782 milyar TL'ye (53.1 milyar dolar) yükseldi. Bir haftalık artış yaklaşık 25.4 milyar TL oldu. KKM ile beraber bankalarda bulunan TL mevduatlar 22 Nisan haftasında 2 trilyon 625 milyar liraya çıktı. 22 Nisan itibarıyla yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı ise 712.3 milyon dolarlık sınırlı düşüşle 216 milyar dolara geriledi. Böylece bankalardaki mevduatın 269 milyar dolar tutarı döviz ve dövize endeksli hesaplarda tutuluyor.
Kaynak: Sözcü